YUKARIDAKİ RESİMDE KAPAĞINI GÖRDÜĞÜNÜZ SLAYTI İNDİRMEK İÇİN TIKLAYINIZ.
Dış kuvvetler, yer şekillerinin oluşmasına neden olan ve güneşten gelen enerjiye bağlı olan kuvvetlere denir.
Dış kuvvetler arasında yer alan mekanik (fiziksel parçalanma) ve kimyasal çözülme gibi etkiler yeryüzü şekillerinin aşınmasına neden olur.
Mekanik çözülme genellikle sıcaklık farklarının yüksek olduğu bölgelerde, kimyasal çözülme ise nem ve yağışın fazla olduğu bölgelerde görülür.
Türkiye’de bu etkiler Doğu Anadolu, İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde mekanik çözülme, Karadeniz Bölgesinde ise kimyasal çözülme şeklinde görülmektedir.
Rüzgarların etkisiyle oluşan yer şekilleri özellikle kurak ve yarı kurak alanlarda daha belirgin olur. Bu bölgelerde toprak taneleri daha hafif olduğu için rüzgar kolayca taşıyabilir ve çöl alanlarında en fazla etkisini gösterir.
Akarsuların aşındırma etkisi ise suyun hızı, arazi yapısı, bitki örtüsü ve taşıdığı yükle ilgilidir. Jips, kalker ve kaya tuzları gibi kolay eriyebilen kayaçlar yeraltı sularının aşındırma etkisiyle oluşan yer şekillerini belirler. Buzullar ise hörgüç kaya ve buzul vadileri gibi yer şekillerini oluştururlar.
Dalga ve akıntıların aşınım şekillerinden biri olan falezler, denize dik kıyıların oluşmasına neden olur. Diğer bir örnek ise doğal köprülerdir. Bu yeryüzü şekilleri, ters U şeklindedir.