Çekim Ekleri

Çekim Ekleri

Çekim ekleri, fiillere, isimlere ve sıfatlara getirilen ve bunların anlamını değiştiren veya belirli bir görevi yerine getiren kelimelerdir. Çekim ekleri, Türkçede çok önemli bir yere sahiptir ve dilbilgisinin en önemli unsurlarından biridir.

Çekim ekleri, genel olarak ikiye ayrılır:

  • Fiil çekim ekleri: Fiillere getirilen ve bunların zaman, kip, kişi, olumsuzluk gibi özelliklerini belirleyen eklerdir.
  • İsim ve sıfat çekim ekleri: İsimlere ve sıfatlara getirilen ve bunların durum, çoğulluk, belirlilik gibi özelliklerini belirleyen eklerdir.

Fiil Çekim Ekleri

Fiil çekim ekleri, fiillere getirilen ve bunların zaman, kip, kişi, olumsuzluk gibi özelliklerini belirleyen eklerdir. Fiil çekim ekleri, fiilin sonuna getirilir ve fiilin anlamını değiştirir.

Fiil çekim ekleri, şu şekilde sıralanabilir:

  • Zaman çekim ekleri: Fiilin hangi zamanda geçtiğini belirleyen eklerdir. Zaman çekim ekleri, şu şekildedir:

    • Geçmiş zaman çekim eki: -di, -ti, -dı, -tü
    • Şimdiki zaman çekim eki: -yor, -iyor
    • Gelecek zaman çekim eki: -acak, -ecek

  • Kip çekim ekleri: Fiilin hangi kipte olduğunu belirleyen eklerdir. Kip çekim ekleri, şu şekildedir:

    • Haber kipi çekim eki: -dir, -tir, -dur, -tür
    • Emir kipi çekim eki: -sin, -sun, -sın, -sün
    • Dilek kipi çekim eki: -se, -sa, -seydin, -saydın

  • Kişi çekim ekleri: Fiilin hangi kişi tarafından yapıldığını belirleyen eklerdir. Kişi çekim ekleri, şu şekildedir:

    • Birinci tekil şahıs çekim eki: -im, -üm
    • İkinci tekil şahıs çekim eki: -sin, -sün
    • Üçüncü tekil şahıs çekim eki: -dir, -tir, -dur, -tür
    • Birinci çoğul şahıs çekim eki: -iz, -üz
    • İkinci çoğul şahıs çekim eki: -siniz, -sünüz
    • Üçüncü çoğul şahıs çekim eki: -dirler, -tirler, -durlar, -türler

  • Olumsuzluk çekim eki: Fiilin olumsuz olduğunu belirleyen ektir. Olumsuzluk çekim eki, “-me” veya “-ma” şeklindedir.

İsim ve Sıfat Çekim Ekleri

İsim ve sıfat çekim ekleri, isimlere ve sıfatlara getirilen ve bunların durum, çoğulluk, belirlilik gibi özelliklerini belirleyen eklerdir. İsim ve sıfat çekim ekleri, ismin veya sıfatın sonuna getirilir ve ismin veya sıfatın anlamını değiştirir.

İsim ve sıfat çekim ekleri, şu şekilde sıralanabilir:

  • Durum çekim ekleri: İsimlerin ve sıfatların hangi durumda olduğunu belirleyen eklerdir. Durum çekim ekleri, şu şekildedir:

    • Yalın durum çekim eki: -yok
    • İlgi çekim eki: -in, -ün
    • Yönelme çekim eki: -e, -a
    • Yer çekim eki: -de, -da
    • Çıkma çekim eki: -den, -dan
    • Sebep çekim eki: -den, -dan
    • Araç çekim eki: -le, -la
    • Ortaklık çekim eki: -le, -la
    • Belli belirsizlik çekim eki: -ce, -ca

  • Çoğul çekim eki: İsimlerin ve sıfatların çoğul olduğunu belirleyen ektir. Çoğul çekim eki, “-ler” veya “-lar” şeklindedir.

  • Belirlilik çekim eki: İsimlerin ve sıfatların belirli olduğunu belirleyen ektir. Belirlilik çekim eki, “-i” veya “-ü” şeklindedir.

Çekim Eklerinin Kullanımı

Çekim ekleri, Türkçede çok önemli bir yere sahiptir ve dilbilgisinin en önemli unsurlarından biridir. Çekim ekleri, doğru kullanılmadığı takdirde, cümlelerin anlamı değişebilir veya cümleler yanlış olabilir.

Çekim eklerinin doğru kullanımı için, çekim eklerinin hangi durumlarda kullanıldığına dikkat etmek önemlidir. Çekim eklerinin kullanımı, genel olarak şu şekildedir:

  • Fiil çekim ekleri: Fiil çekim ekleri, fiilin zaman, kip, kişi, olumsuzluk gibi özelliklerini belirler. Fiil çekim ekleri, fiilin sonuna getirilir.
  • İsim ve sıfat çekim ekleri: İsim ve sıfat çekim ekleri, isimlerin ve sıfatların durum, çoğulluk, belirlilik gibi özelliklerini belirler. İsim ve sıfat çekim ekleri, ismin veya sıfatın sonuna getirilir.

Çekim Ekleri ile İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar

Yayımlandı

kategorisi