Bu tür soruları çok seviyorum. Bir yandan teknik bir mesele içeriyor, diğer yandan geçmişten kalma bir alışkanlık gibi görünüyor. Üstelik, net bir cevabı da yok.
Eğer hızlı bir yanıt arıyorsanız, işte hemen söyleyeyim: Uçuş sırasında kaptan veya kabin ekibi neden uçak modunu kullanmamızı istiyor? Bunun iki nedeni var: Elektronik cihazların uçak sistemlerine müdahale etme olasılığı ve kalkış ve iniş sırasında dikkatli olmamızı sağlamak.
Uçak modu nedir, kısaca hatırlayalım: Bu, telefonunuzun tüm radyo frekansı iletişimini devre dışı bırakan bir ayardır. Uçak modunu açtıktan sonra genellikle Wi-Fi veya Bluetooth’u yeniden etkinleştirebilirsiniz, ancak bu mod, telefonunuzun sinyal almasını ve göndermesini engeller. Uçakta yapmanız istendiğinde her şeyi hızlıca kapatmanın bir yolu olarak tasarlanmıştır.
Şimdi, neden hala bu modun kullanılması gerektiğine dair biraz daha detay verelim. Kısa cevapta “olabilir” kelimesini kullandığıma dikkat edin. Hiç kimse, telefonunuzun uçaktaki elektronik sistemlere kesinlikle zarar vereceğini söylemiyor, ancak bir ihtimal var. FAA’nin elinde cep telefonu kullanımının bir sorun yarattığına dair herhangi bir veri olmasa da, bu ihtimal tamamen yok değil.
Bu durum özellikle iki spesifik sistemle ilgili olarak ortaya çıkabilir: Pilotların birbirleriyle iletişim kurmak için kullandıkları kulaklıklar ve uçağın altimetresi. Yine, bu bir sorun olma olasılığı düşük ve veriler böyle bir şeyin hiç gerçekleşmediğini gösteriyor, ancak bazı sinyallerin radyo frekansları bu iki sistemle örtüşebiliyor.
Eski kablosuz sabit hatlı telefonları hatırlıyorsanız, bu telefonların televizyon yayınını bozduğunu ya da kamyon şoförlerinin C.B. radyosundaki konuşmalarını duymanızı sağladığını da hatırlayabilirsiniz. Bunun nedeni, kullanılan frekansların birbirine çok yakın olması ve bir sinyalin diğerine sızacak kadar güçlü olabilmesiydi. Telefonun TV’yi cızırtılı hale getirmesi komik olabilir, ancak arkadaşınızı ararken pilotun yardımcı pilotla ya da bir kabin görevlisiyle iletişim kurmasına engel olmanız o kadar komik değildir.
Uçak modunu açma düğmesi
(Görsel Kaynağı: Jerry Hildenbrand) Uçak altimetrelerine müdahale ise bir başka potansiyel sorun ve bu durum zaten bazı problemlere yol açtı — uçaklar için değil, ama Verizon ve AT&T için.
Çok teknik olmadan açıklayayım. 3.7 ila 3.98GHz aralığındaki C bandı spektrumu, 5G ağları için telefon operatörlerine tahsis edildi. Uçak altimetreleri ise 4.2 ila 4.4GHz aralığında çalışıyor. AT&T ve Verizon, sinyallerin birbirine karışma olasılığı nedeniyle 5G ağlarını havaalanlarına yakın yerlerde yaymak zorunda kaldılar. Bir uçak, yerden ne kadar yüksekte olduğunu bilmek zorundadır ve bazı 5G cep telefonu kuleleri bu bilgiye müdahale edebilir.
Uçağınız yeterince alçakta uçuyorsa ve telefonunuz bu frekansları kullanarak bağlantı kurmaya çalışıyorsa, bu durum müdahaleye neden olabilir.
Tüm bu bilgilerin ortak noktası, bu olayların olma ihtimaline dayanması, olacağına değil. İçinde insanların olduğu bir metal kutu havadayken, düşmesine neden olabilecek herhangi bir ihtimal bir sorundur. Pilotlar ve havayolları bu konuda risk almazlar ve size telefonunuzu kapatmanızı söylerler. Eğer dinlemezseniz, sonuçları olabilir. Saçma gibi gelebilir ama durum böyle.
Son bir not — telefonunuzu kapatmanız, pistteyken arkadaşınıza ya da patronunuza mesaj göndermeye çalışmadığınız anlamına gelir. Uçak personeli, kalkış ve iniş sırasında ekstra dikkatli olmanızı ister, bu yüzden birkaç dakikalığına telefonunuzdan uzaklaşmak, bu konuda size yardımcı olabilir.