Şarj edilebilir lityum-iyon piller, çoğu dizüstü bilgisayarımızı çalıştıran en pratik batarya teknolojisi olabilir, ancak zamanla doğal olarak aşınırlar. Bu pillerin içindeki iyonlar, ileri geri hareket ettikçe, pilin kapasitesi azalır. Bu durum, pilin yapısından ve çalışma prensiplerinden kaynaklanan kaçınılmaz bir sonuçtur. Sonunda, piller tam şarj tutamaz hale gelir.
Günümüzde çoğu modern dizüstü bilgisayar, tam şarj sayısını sınırlamak için akıllı şarj teknolojileriyle donatılmıştır. Bu teknolojinin nasıl uygulandığı dizüstü bilgisayardan dizüstü bilgisayara değişir. MacBook veya Windows dizüstü bilgisayarınızın pilinin mümkün olduğunca uzun süre sağlıklı kalmasını sağlamak için bu ve diğer yöntemleri ele alacağım.
Genel Pil Sağlığı
Akıllı telefonlarda olduğu gibi, dizüstü bilgisayar pilinizde gerçekleşen kimyasal reaksiyonlar nedeniyle, pilin tamamen şarj edilmesi veya tamamen boşaltılması pili daha fazla zorlar ve ömrünü kısaltır. Microsoft’a göre, bir dizüstü bilgisayarı sürekli %100 şarjda tutmak, uzun vadeli pil sağlığı açısından önerilmez; bu nedenle, tam şarjlardan ve tam deşarjlardan mümkün olduğunca kaçınmanız tavsiye edilir.
Sıcaklık ve Pil Sağlığı
Pil sağlığı açısından sıcaklık önemlidir. Sıcak ve soğuk ortamlar piller için zararlıdır. Pilin içindeki kimyasal reaksiyonları etkiler ve iç aşınma ve yıpranmayı artırır. Bu nedenle dizüstü bilgisayarınızı aşırı sıcak arabalardan veya dondurucu soğuk balkonlardan uzak tutmanız önemlidir. Ayrıca, dizüstü bilgisayarınızın çok ısındığı veya soğuduğu durumlarda, onu yavaşça normal bir sıcaklığa getirin. Yoğun kullanım sırasında cihazınız çok ısınıyorsa, ara vermek de faydalı olabilir.
Dizüstü bilgisayarınızı bir süreliğine saklamayı düşünüyorsanız, sıcaklık ve şarj durumunu da göz önünde bulundurmanız gerekir. Bilgisayarınızı serin ve nemsiz bir yerde muhafaza edin ve kapatmadan önce pili %50’ye kadar şarj edin. Bu, tam deşarjdan kaynaklanan hasar riskini azaltır.
Basit adımlar bile pil ömrünü uzatabilir; örneğin, kasa fanlarını temiz ve açık tutmak, hava dolaşımını artırarak bileşenlerin daha serin çalışmasını sağlar ve daha az enerji çekmelerine yardımcı olur.
Ekran parlaklığını azaltmak ve yazılımlarınızı güncel tutmak da pil ömrünü uzatabilir. Genellikle, yeni sürümler daha verimli çalışır ve daha az talepkar olur.
Mac’ler İçin Pil Sağlığı İpuçları
Modern MacBook’lar, Optimized Battery Charging (Optimize Edilmiş Pil Şarjı) adı verilen bir özellikle gelir. Bu özellik, pilin sadece gerektiğinde %80’in üzerine şarj olmasını sağlar. Apple’a göre, bu karar pil sıcaklığı ve önceki şarj desenlerine göre verilir.
Apple Silicon çipine sahip Mac’lerde (Intel işlemcili olmayan) bu özellik varsayılan olarak açıktır. Eğer bu özelliği kapatmak isterseniz:
- Apple menüsünden Sistem Ayarları’nı seçin.
- Pil sekmesinde, Pil Sağlığı yanındaki küçük “i” simgesine tıklayın.
- Optimize Edilmiş Pil Şarjı’nı açma/kapatma seçeneğini göreceksiniz.
Intel işlemcili bir Mac’iniz varsa, bu özellik işletim sisteminize bağlı olarak varsayılan olarak açık olabilir. Bunu kontrol etmek veya açıp kapatmak isterseniz:
- Apple menüsünden Sistem Tercihleri > Pil seçeneğine gidin.
- Pil > Pil Sağlığı’na gidin.
- Pil ömrünü yönetme seçeneğini bulun ve açıp kapatabilirsiniz.
Pil sekmesinde, ekran parlaklığını azaltmak ve video akışını daha düşük kalitede izleyerek pilin üzerindeki yükü hafifletebilirsiniz.
Ayrıca, Apple’ın çok fazla açıklama yapmadığı bir Düşük Güç Modu da mevcut. Bu modu etkinleştirmek için, Düşük Güç Modu açılır menüsünü seçebilir ve sürekli, sadece pil gücüne bağlıyken veya yalnızca bir güç adaptörü kullanıyorken etkinleştirebilirsiniz.
Enerji kullanımını daha da azaltmak için:
- Sistem Ayarları’ndaki Kilit Ekranı sekmesini seçin.
- Pil kullanırken inaktif kaldığında ekranı kapatma süresini ayarlayın.
Aynı zamanda, bir seferde çalıştırdığınız uygulama sayısını azaltmak, pil üzerindeki baskıyı daha da azaltacaktır. macOS ile başlatılan programları kontrol etmek, arka planda gereksiz uygulamaların çalışmadığından emin olmanızı sağlar.
Windows İçin Pil Sağlığı İpuçları
Windows, Mac’teki Optimize Edilmiş Pil Şarjı özelliğine eşdeğer olarak Akıllı şarj adlı bir özellik sunar, ancak bu özelliğin uygulanıp uygulanmadığı ve nasıl çalıştığı tamamen dizüstü bilgisayar üreticisine bağlıdır. Bu özelliğin dizüstü bilgisayarınızda olup olmadığını ve açılıp kapatılamayacağını kontrol etmeniz gerekecektir.
Bilgisayarınızdaki diğer güç yönetimi ayarları enerji tasarrufu sağlar:
- Başlat menüsünden Ayarları başlatın.
- Sistem > Güç ve pil seçeneğini belirleyin.
- Ekran ve uyku ayarlarını yapılandırarak sistemin ekranı kapatma süresini ayarlayın.
- Güç modu seçeneğini belirleyerek Windows’un performans mı yoksa pil ömrü mü öncelik vermesini istediğinizi belirtin.
- Pil tasarrufu seçeneğiyle, Windows’un düşük güç modunu belirli bir pil seviyesinde açmasını veya sürekli açık tutmasını sağlayabilirsiniz.
Pil kullanımı sayfası, pilinizin ne kadar iyi çalıştığını ve uygulamalarınızın ne kadar güç kullandığını gösterir. Ayrıca, Güç ve pil sayfasının üst kısmında bulunan Enerji önerileri bölümüne göz atarak, bazı önerileri değerlendirebilirsiniz.
macOS’ta olduğu gibi, yalnızca ihtiyacınız olan uygulamaları çalıştırmak pilin üzerindeki yükü hafifletir. Windows ile başlatılan programları kontrol etmek, arka planda farkında olmadığınız bir şeyin çalışmadığından emin olmanızı sağlar.