Birçoğumuz, zeki olmanın uzun yıllar süren bir eğitim süreci gerektirdiğini düşünürüz. 12 yıl okul, 4 yıl üniversite ve belki de 6 yıl daha lisansüstü eğitim almamız gerektiği söylenir. Ancak bu süreç sonunda birçok insan, mükemmel İngilizce ile iş bulamama serzenişlerinde bulunurken, aslında akıllı olmanın daha basit bir yolunu aramaya başlar. İyi haber şu ki, zeki olmak sandığınızdan çok daha kolay.
Akıllı Olmak Ne Anlama Geliyor?
Çoğu insan “akıllı” olmanın altında aslında bir dizi beceri ve bilgi edinmeyi kasteder:
- Faydalı beceriler öğrenmek (özellikle para kazandıranlar),
- Problemleri çözebilmek (tercihen para karşılığında),
- Akademik başarı sağlamak ve zor konuları öğrenmek (hem para kazanmak hem de insanlara kendini göstermek için),
- Sohbetlerde zeki görünmek (insanların saygısını kazanacak kadar ama “inek” damgası yemeyecek kadar).
Ancak internetteki pek çok tavsiye ya aşırı felsefi ya da fazla belirsizdir. Pratik öneriler ise “yaban mersini ye, kahve iç, daha fazla uyu” gibi klişeleşmiş şeylere indirgenmiştir. Oysa akıllı olmanın yolu çok daha pratiktir.
Okumanın Gücü
Akıllı olmanın en etkili yolu okumaktır. Hangi tür kitapları okuduğunuz, amacınıza göre değişir. Kurgu kitapları hızınızı artırır ve kelime dağarcığınızı geliştirir. Ancak, çoğu insan, sohbetlerde ilginç bilgiler paylaşabilmek için genellikle kurgu dışı kitaplara yönelir.
Örneğin, tarih hakkında bir kitap okuduğunuzda, çeşitli konulara hakim biri gibi görünebilirsiniz. Burada önemli olan, bilgiyi kibirli bir şekilde sunmamaktır. Birinin “Şempanzelerden evrimleştik, ne tuhaf değil mi?” dediğinde, ona “Aslında, evrim doğrusal değil…” gibi bir cevap vermek yerine, “Bunu araştırdım, gerçekten çok ilginç, şempanzelerle yan yana evrimleşmişiz.” demek daha etkili olacaktır.
Doğru Kitapları Bulmak
Zeki olmak için herkesin okuduğu beş kitabı okumanız gerekmez. İlginizi çeken bir konu düşünün ve o konu hakkında kitaplar arayın. Temizlik, tarih, teknoloji… Hangi konu olursa olsun, kitap bulmanız mümkündür.
Becerileri Nasıl Etkili Öğrenirsiniz?
Yeni bir beceri öğrenirken dikkat edilmesi gereken birkaç kural vardır:
- Uygulama yapmazsanız unutursunuz: Öğrenilen beceriyi pratik yapmazsanız beyniniz bu bilgiyi gereksiz bulup atar.
- 80/20 Kuralı: Bilginin %20’sini öğrenmek, becerinin %80’ine hakim olmanızı sağlar.
Bilgiyi Gerçek Hayatta Uygulamak
Kitaplar sizi ancak okuduklarınızı hayata geçirdiğinizde daha zeki yapar. Örneğin, bir odanın nasıl temizleneceğini öğrenirseniz, gidip bir odayı temizleyin. Bu, beyninizde bilgiyi pekiştirmenizi sağlar.
Bazı becerileri hemen pratik yapamayabilirsiniz. Mesela, bir arabayı nasıl çalıştıracağınızı öğreniyorsanız, bunu fiziksel olarak yapamayabilirsiniz. Ama zihinsel olarak süreci canlandırmak bile beyninizi bu bilgiye ihtiyaç duyduğunuzu düşündürecektir.
Okul Sistemi ve Hafıza
Okullarda öğrenilen bilgiler genellikle testlerle pekiştirilir. Ancak test bittikten sonra çoğumuz bilgiyi unutmaya meyilliyiz. Buradaki sorun, beynimizin test sonrası bu bilgiyi “gereksiz” görmesidir. Bilgiyi tekrarlamak ve kullanmak, unutmayı engeller.
En İyi Öğrenme Aracı: Testler
Test çözmek, öğrenilen bilgiyi pratiğe dökmenin en etkili yoludur. Eğer elinizde test soruları yoksa, kendi sorularınızı oluşturun ve bu bilgiyi kullanmanız gereken bir senaryo yaratın.
Ders Kitapları: Zeki Olmanın Altın Anahtarı
Zeki olmanın en hızlı yolu ders kitaplarıdır. Onlar, kısa yoldan bilgi sağlar ve pratik sorular sunar. Zor olabilirler, ama ders kitapları sayesinde konunun derinliklerine inmek mümkündür.
Akıllı olma süreci, uzun ve karmaşık olmak zorunda değildir. Doğru okumalar yaparak ve öğrendiklerinizi hayata geçirerek zihinsel gelişiminizi hızlandırabilirsiniz. Önemli olan ne kadar bilgiye sahip olduğunuz değil, bu bilgiyi nasıl kullanabildiğinizdir.