Kur Korumalı Mevduat (KKM), Türk lirası mevduat hesaplarında biriken tutarların, döviz kurundaki dalgalanmalardan korunmasını amaçlayan bir sistemdir. Bu sistem kapsamında, mevduat sahipleri, yatırdıkları tutarın karşılığında, vade sonunda Türk lirası olarak belirlenen bir faiz oranı elde ederler. Ancak, vade sonunda döviz kuru, mevduat açılışı sırasındaki kurdan daha yüksekse, mevduat sahiplerine, bu fark da ödenir.
KKM sistemi, 20 Aralık 2022 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan bir karar ile yürürlüğe girmiştir. Bu sistem, Türk lirası üzerindeki baskıyı azaltmak ve döviz kurlarını kontrol altına almak amacıyla hayata geçirilmiştir.
KKM Sisteminin Çalışma Şekli
KKM sistemi, üç temel unsurdan oluşur:
- Döviz kurunun belirlenmesi: KKM sistemi kapsamında, mevduat açılışı sırasındaki döviz kuru, Merkez Bankası tarafından ilan edilir. Bu kur, vade sonunda, mevduat sahibinin faiz gelirini hesaplamak için kullanılır.
- Faiz oranı: KKM sisteminde, mevduat sahiplerine, vade sonunda, Türk lirası olarak belirlenen bir faiz oranı uygulanır. Bu faiz oranı, Merkez Bankası tarafından belirlenir ve vade süresine göre değişiklik gösterir.
- Döviz farkı ödemesi: Vade sonunda, döviz kuru, mevduat açılışı sırasındaki kurdan daha yüksekse, mevduat sahiplerine, bu fark da ödenir.
KKM Sisteminin Avantajları
KKM sistemi, Türk lirası mevduat sahiplerine aşağıdaki avantajları sunmaktadır:
- Döviz kurundaki dalgalanmalardan korunma: KKM sistemi, mevduat sahiplerinin, döviz kurundaki dalgalanmalardan korunmalarını sağlar. Vade sonunda, döviz kuru, mevduat açılışı sırasındaki kurdan daha düşükse, mevduat sahipleri, Türk lirası olarak belirlenen faiz oranından daha yüksek bir getiri elde edebilirler.
- Yüksek faiz getirisi: KKM sistemi kapsamında, mevduat sahiplerine, yüksek faiz oranları uygulanmaktadır. Bu faiz oranları, döviz kurundaki dalgalanmalardan bağımsız olarak belirlenmektedir.
- Yatırım kolaylığı: KKM sistemi, mevduat sahipleri için oldukça basit ve anlaşılır bir sistemdir. Mevduat sahipleri, herhangi bir ek işlem yapmadan, sadece döviz kurunun belirlenmesinden sonra, KKM sisteminden yararlanabilirler.
KKM Sisteminin Dezavantajları
KKM sistemi, Türk lirası mevduat sahiplerine aşağıdaki dezavantajları da sunmaktadır:
- Döviz kurundaki yükselişlerden yararlanamama: KKM sistemi kapsamında, mevduat sahipleri, döviz kurundaki yükselişlerden yararlanamamaktadır. Vade sonunda, döviz kuru, mevduat açılışı sırasındaki kurdan daha yüksekse, mevduat sahiplerine, sadece Türk lirası olarak belirlenen faiz oranı ödenir.
- Devlet garantisi olmaması: KKM sistemi, devlet tarafından garantili bir sistem değildir. Bu nedenle, bir bankanın iflas etmesi durumunda, mevduat sahipleri, yatırdıkları tutarın tamamını geri alamayabilirler.
KKM Sisteminin Etkileri
KKM sistemi, Türk lirası üzerinde olumlu etkiler yaratmıştır. KKM sisteminin devreye girmesinden sonra, Türk lirası dolar karşısında değer kazanmıştır. Ayrıca, KKM sistemine olan ilginin artması, Türk bankacılık sektörünü de olumlu etkilemiştir.
Ancak, KKM sisteminin uzun vadeli etkileri henüz net olarak bilinmemektedir. Bazı uzmanlar, KKM sisteminin, Türk lirasının uzun vadeli değerini olumsuz etkileyebileceğini belirtmektedir.
KKM Sisteminin Geleceği
KKM sisteminin geleceği, Türk lirasının ve döviz kurlarının seyrine bağlıdır. Eğer Türk lirası dolar karşısında değer kazanmaya devam ederse, KKM sistemine olan ilginin de artması beklenmektedir. Bu durumda, KKM sistemi, Türk lirası üzerinde uzun vadeli bir etkiye sahip olabilir.
Ancak, Türk lirası dolar karşısında değer kaybetmeye başlarsa, KKM sistemine olan ilginin de azalması beklenmektedir. Bu durumda, KKM sistemi, Türk lirası üzerinde kısa vadeli bir etki yaratabilir.