Banka Hissesi Almak Caiz mi?
Banka hissesi almak, İslam hukukunda faiz yasağı ile ilgili tartışmalara konu olan bir meseledir. Bu tartışmaların temelinde, bankaların faiz işletip işletmediği sorusu yatmaktadır.
Faiz Yasağı
İslam hukukunda faiz, “bir malın karşılığında, o malın cinsinden ve belirli bir süre için fazlasını almak” olarak tanımlanmaktadır. Faiz, İslam’da haram kılınmış bir kavramdır. Bunun nedeni, faizin adaleti bozması ve toplumda zenginlik ve yoksulluk arasındaki uçurumu artırmasıdır.
Bankaların Faiz İşletip İşletmediği
Bankalar, günümüzde çeşitli finansal hizmetler sunmaktadır. Bu hizmetlerin bir kısmı faizsizdir. Örneğin, mevduat hesabı, kira sertifikası ve katılım fonu gibi ürünler faizsiz olarak sunulmaktadır. Ancak, bankaların sunduğu diğer hizmetlerin bir kısmı da faizlidir. Örneğin, kredi, kredi kartı ve repo gibi ürünler faizlidir.
Bankaların faiz işleyip işlettiği konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Bazı İslam âlimleri, bankaların faiz işlettiğini ve bu nedenle banka hissesi almanın caiz olmadığını savunmaktadır. Bu âlimler, bankaların kredi ve kredi kartı gibi faizli ürünler sunduğunu, dolayısıyla bu ürünlerin karına ortak olan banka hissedarlarının da faiz geliri elde ettiğini belirtmektedir.
Diğer bir görüşe göre ise, bankaların faiz işletip işlettiği, ancak bunun İslam hukukundaki faiz tanımına uymadığı savunulmaktadır. Bu görüşe göre, bankaların faizli ürünlerden elde ettiği gelir, ticari bir faaliyetin sonucu olarak elde edilen gelirdir ve bu nedenle faiz olarak kabul edilemez.
Banka Hissesi Almanın Caiz Olup Olmadığına Dair Görüşler
Banka hissesi almanın caiz olup olmadığına dair farklı görüşler, şu şekilde özetlenebilir:
- Caiz Değildir: Bu görüşe göre, bankalar faiz işlettiği için, banka hissesi almak da faiz işletmektir. Bu nedenle, banka hissesi almak caiz değildir.
- Caizdir: Bu görüşe göre, bankaların faizli ürünlerden elde ettiği gelir, ticari bir faaliyetin sonucu olarak elde edilen gelirdir ve bu nedenle faiz olarak kabul edilemez. Dolayısıyla, banka hissesi almak da caizdir.
- Şartlı Caizdir: Bu görüşe göre, banka hissesi almak caizdir ancak, banka faizsiz ürünlere ağırlık vermelidir. Ayrıca, banka hissesi almadan önce, bankanın faizli ürünlerden elde ettiği gelirin nereye gittiğini araştırmak gerekir.
Banka Hissesi Almak İsteyenlerin Dikkat Etmesi Gereken Hususlar
Banka hissesi almak isteyenlerin, aşağıdaki hususlara dikkat etmesi gerekir:
- Bankanın faizli ürünlere ağırlık verip vermediğine dikkat etmelidir.
- Bankanın faizli ürünlerden elde ettiği gelirin nereye gittiğini araştırmalıdır.
- Bankanın faizsiz finansal ürünlere yönelik yatırımlarını desteklediğini bilmelidir.
Sonuç
Banka hissesi almanın caiz olup olmadığı, İslam hukukunda tartışmalı bir konudur. Bu konuda farklı görüşler bulunmaktadır. Hangi görüşün doğru olduğu, bireysel olarak değerlendirilmelidir. Ancak, banka hissesi almadan önce, bankanın faizli ürünlere ağırlık verip vermediğine, faizli ürünlerden elde ettiği gelirin nereye gittiğine ve faizsiz finansal ürünlere yönelik yatırımlarını destekleyip desteklemediğine dikkat etmek gerekir.