Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu’nda Banka Hesapları
Türkiye Cumhuriyeti’nde kamu görevlilerinin şeffaflığını ve hesap verebilirliğini sağlamak amacıyla 1985 yılında kabul edilen 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, kamu görevlilerinin mal varlıklarını düzenli olarak bildirmelerini zorunlu kılmaktadır. Bu kanuna göre, kamu görevlileri, kendileri ile eşleri ve velayeti altındaki çocuklarının sahip oldukları mal varlığını, her yıl en geç Şubat ayı sonuna kadar bildirim makamına bildirmekle yükümlüdür.
Bu bildirimde yer alan mal varlıkları arasında banka hesapları da bulunmaktadır. Banka hesapları, kamu görevlilerinin gelir ve giderlerini takip etmeleri açısından önemli bir araçtır. Bu nedenle, banka hesaplarının mal bildirimine dahil edilmesi, kamu görevlilerinin mal varlıklarını daha doğru ve şeffaf bir şekilde takip edilmesini sağlamaktadır.
Banka Hesaplarının Mal Bildirimine Dahil Edilmesi
3628 sayılı Kanun’un 8’inci maddesine göre, mal bildirimine dahil edilmesi gereken banka hesapları şunlardır:
- Yurtiçindeki veya yurt dışındaki bankalar ile özet finans kuruluşlarında bulunan para ve altın
- Mevduat hesapları
- Kredili mevduat hesapları
- Vadeli mevduat hesapları
- Hesap işletim ücreti hariç, faiz, kar payı, kâr payı geliri, kur farkı geliri gibi geliri olan hesapları
Banka hesaplarının mal bildirimine dahil edilmesi için, hesap sahibinin adı, soyadı, hesap numarası, banka adı, hesap türü ve bakiye bilgileri bildirilmelidir.
Ek Mal Bildirimi
Kamu görevlilerinin mal varlıklarında önemli bir değişiklik meydana gelmesi halinde, bu değişikliğin bildirim makamına bildirilmesi gerekmektedir. Bu değişikliklere örnek olarak, mal alım satımı, miras yoluyla mal edinme, evlenme veya boşanma gibi durumlar verilebilir.
Banka hesaplarında meydana gelen önemli değişiklikler de ek mal bildirimine konu olabilmektedir. Örneğin, bir kamu görevlisinin bankada bulunan parasının net maaşının 5 katından fazla olması halinde, bu durum ek mal bildirimine konu edilmelidir.
Mal Bildiriminin Amacı
Kamu görevlilerinin mal bildirimi yapmasının temel amacı, kamu yönetiminde şeffaflık ve hesap verebilirliği sağlamaktır. Bu bildirim sayesinde, kamu görevlilerinin mal varlıkları hakkında bilgi sahibi olunması ve olası yolsuzluk ve rüşvet gibi suçların önlenmesi sağlanmaktadır.
Mal Bildiriminin Usul ve Esasları
3628 sayılı Kanun’un 5’inci maddesine göre, mal bildirimleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen formlar kullanılarak yapılır. Bildirimler, elektronik ortamda veya yazılı olarak yapılabilmektedir.
Elektronik ortamda bildirim yapmak isteyen kamu görevlileri, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın internet sitesinde yer alan formu doldurarak bildirimlerini yapabilirler. Yazılı olarak bildirim yapmak isteyen kamu görevlileri ise, mal bildirim formunu doldurarak bağlı bulundukları amirliğe veya en yakın mal bildirimi değerlendirme komisyonuna verebilirler.
Mal Bildiriminin İhlali
3628 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesine göre, mal bildirimlerini süresi içinde veya eksik veya yanlış yapan kamu görevlilerine, idari para cezası verilir. Bu cezanın miktarı, bildirimin yapıldığı yılın gayrisafi milli hasılasının binde biridir.
Mal bildirimlerini süresi içinde veya eksik veya yanlış yapan kamu görevlilerinin ayrıca, memuriyetten veya diğer kamu görevinden çıkarılmaları da mümkündür.
Sonuç
Banka hesaplarının mal bildirimine dahil edilmesi, kamu görevlilerinin mal varlıklarını daha doğru ve şeffaf bir şekilde takip edilmesini sağlamaktadır. Bu durum, kamu yönetiminde şeffaflık ve hesap verebilirliği artırarak, yolsuzluk ve rüşvet gibi suçların önlenmesine katkıda bulunmaktadır.