Para ve Banka – Ekrem Erdem
Prof. Dr. Ekrem Erdem tarafından kaleme alınan “Para ve Banka” kitabı, iktisat ve işletme bölümlerinde okutulan para ve banka derslerine yönelik hazırlanmış bir ders kitabıdır. Kitap, paranın tanımı, özellikleri, işlevleri, paranın tarihsel gelişimi, paranın türleri, paranın tedariki, bankacılık sistemi, bankacılık faaliyetleri, bankacılık türleri, bankacılık denetimi gibi konuları içermektedir.
Kitap, dört ana bölümden oluşmaktadır.
Birinci bölüm, paranın tanımı, özellikleri, işlevleri ve paranın tarihsel gelişimini ele almaktadır.
İkinci bölüm, paranın türleri, paranın tedariki ve paranın değeri konularını incelemektedir.
Üçüncü bölüm, bankacılık sistemini, bankacılık faaliyetlerini ve bankacılık türlerini ele almaktadır.
Dördüncü bölüm, bankacılık denetimi konusunu incelemektedir.
Birinci Bölüm: Paranın Tanımı, Özellikleri, İşlevleri ve Tarihsel Gelişimi
Paranın Tanımı
Para, bir mal veya hizmet karşılığında ödeme aracı olarak kullanılan, değer ölçüsü olarak kabul edilen, biriktirme aracı olarak kullanılan ve ödeme aracı olarak kullanılan varlıktır.
Paranın Özellikleri
Paranın temel özellikleri şunlardır:
- Genel kabul görmüşlük: Para, herkes tarafından kabul gören bir varlıktır.
- Biriktirme aracı: Para, biriktirme aracı olarak kullanılabilir.
- Değer ölçüsü: Para, mal ve hizmetlerin değerini ölçmek için kullanılır.
- Ödeme aracı: Para, mal ve hizmet satın almak için kullanılır.
Paranın İşlevleri
Paranın temel işlevleri şunlardır:
- Değer ölçüsü: Para, mal ve hizmetlerin değerini ölçmek için kullanılır.
- Değiş-tokuş aracı: Para, mal ve hizmetlerin değişimini kolaylaştırır.
- Biriktirme aracı: Para, gelecekteki harcamalar için biriktirilebilir.
- Ödeme aracı: Para, mal ve hizmet satın almak için kullanılır.
Paranın Tarihsel Gelişimi
Paranın tarihsel gelişimi, değişim aracı olarak kullanılan mallardan, bugün kullandığımız kâğıt para ve madeni paralara kadar uzanmaktadır.
Paranın tarihsel gelişiminde başlıca aşamalar şunlardır:
- Mal değişimi: İlk çağlarda mallar, doğrudan mal karşılığında değiş tokulurdu.
- Mal-para değişimi: Daha sonraları, mallar, para karşılığında değiş tokulmaya başlandı.
- Kâğıt para: 17. yüzyılda, ilk kâğıt paralar kullanılmaya başlandı.
- Madeni para: 18. yüzyılda, ilk madeni paralar kullanılmaya başlandı.
İkinci Bölüm: Paranın Türleri, Paranın Tedariği ve Paranın Değeri
Paranın Türleri
Para, türlerine göre şunlara ayrılır:
- Maddi para: Altın, gümüş, bakır gibi metallerden yapılan paralardır.
- Kâğıt para: Hükümetler tarafından basılan ve tedavüle çıkarılan paralardır.
- Elektronik para: Bilgisayar ortamında kullanılan paralardır.
Paranın Tedariği
Paranın tedariki, para arzı olarak da bilinir. Para arzı, ekonomideki toplam para miktarıdır. Para arzı, Merkez Bankası tarafından kontrol edilir.
Paranın Değeri
Paranın değeri, paranın satın alma gücünü ifade eder. Paranın değeri, enflasyon gibi faktörlerden etkilenir.
Üçüncü Bölüm: Bankacılık Sistemi, Bankacılık Faaliyetleri ve Bankacılık Türleri
Bankacılık Sistemi
Bankacılık sistemi, bankaların birbirleriyle ve diğer ekonomik birimlerle olan ilişkilerini düzenleyen sistemdir.
Bankacılık sistemi, şunlara ayrılır:
- Merkez bankası: Ülkenin para politikasını yürüten bankadır.
- Ticari bankalar: Parasal işlemleri yürüten, mevduat kabul eden ve kredi veren bankalardır.
- Özel finans kurumları: Bankacılık faaliyetlerinin bir kısmını yürüten kurumlardır.
Bankacılık Faaliyetleri
Bankaların temel faaliyetleri şunlardır:
- Mevduat kabul etme: Bankalar, müşterilerinden para kabul eder. Bu para,