İpotekli Kimlik Nedir?
İpotekli kimlik, Erik Erikson’ın kimlik oluşumu teorisinde yer alan dört kimlik statüsünden biridir. Bu statüdeki bireyler, kimlik krizi yaşamadan, kendileri için önemli olan kişilerin beklentilerine göre kimliklerini oluştururlar. Yani, kimliklerini başkalarının seçimlerine ve yönlendirmelerine borçludurlar.
İpotekli kimlik statüsündeki bireyler, genellikle otoriter ailelerde yetişirler. Bu ailelerde, çocukların kendi seçimlerini yapmaları değil, ebeveynlerinin beklentilerine uygun bir yaşam sürmeleri beklenir. Bu nedenle, bu bireyler kendi kimliklerini keşfetmek için çaba harcamazlar. Aksine, ebeveynlerinin veya diğer önemli kişilerin istedikleri gibi davranırlar.
İpotekli kimlik statüsündeki bireylerde şu özellikler görülür:
- Kendi seçimlerini yapmaktan kaçınırlar.
- Başkalarının onayını almaktan hoşlanırlar.
- Değişime karşı dirençlidirler.
- Kendilerini ifade etmekte zorlanırlar.
İpotekli Kimliğin Oluşumu
İpotekli kimliğin oluşumunu etkileyen başlıca faktörler şunlardır:
- Aile yapısı: İpotekli kimlik, genellikle otoriter ailelerde görülür. Bu ailelerde, çocuklara kendi seçimlerini yapma özgürlüğü verilmez. Aksine, ebeveynlerinin beklentilerine uygun bir yaşam sürmeleri beklenir.
- Toplumsal değerler: Toplumsal değerler de ipotekli kimliğin oluşumunu etkileyebilir. Örneğin, geleneksel toplumlarda çocuklardan ailelerinin değerlerine uygun bir yaşam sürmeleri beklenir. Bu nedenle, bu toplumlarda yetişen çocuklarda ipotekli kimlik statüsü görülme olasılığı daha yüksektir.
- Kişilik özellikleri: Bazı kişilik özellikleri de ipotekli kimliğin oluşumuna katkıda bulunabilir. Örneğin, risk almaktan korkan veya başkalarının onayını almak isteyen kişilerde ipotekli kimlik statüsü görülme olasılığı daha yüksektir.
İpotekli Kimliğin Sonuçları
İpotekli kimlik, bireylerin yaşamlarında çeşitli sonuçlara yol açabilir. Bu sonuçlar şunlardır:
- Mutsuzluk: İpotekli kimlik statüsündeki bireyler, kendi seçimlerini yapmadıkları için mutsuz olabilirler. Kendilerini ifade etmekte de zorlanırlar.
- Bağımsızlık eksikliği: İpotekli kimlik statüsündeki bireyler, başkalarına bağımlı olma eğilimindedir. Kendi başlarına karar vermekte ve sorumluluk almakta zorlanırlar.
- Sosyal uyum sorunu: İpotekli kimlik statüsündeki bireyler, farklı kültürlerden veya bakış açılarından gelen kişilerle uyum sağlamakta zorlanabilirler.
İpotekli Kimlikten Kurtulmak
İpotekli kimlikten kurtulmak için öncelikle kişinin kendi kimliğini keşfetmesi gerekir. Bunun için kişinin kendi değerlerini, ilgi alanlarını ve hedeflerini belirlemesi önemlidir. Ayrıca, kişi kendini ifade etmekten korkmamalı ve farklı görüşlere açık olmalıdır.
İpotekli kimlikten kurtulmak için kullanılabilecek bazı yöntemler şunlardır:
- Kendinizi tanımak için zaman ayırın: Kim olduğunuzu ve ne istediğinizi anlamak için zaman ayırın. Bu süreçte, kendinizle ilgili sorular sorun ve bu soruların cevaplarını bulmaya çalışın.
- Farklı deneyimler yaşayın: Farklı insanlarla tanışın, farklı kültürleri keşfedin ve yeni şeyler deneyin. Bu deneyimler, farklı bakış açıları kazanmanıza ve kendi kimliğinizi daha iyi anlamanıza yardımcı olacaktır.
- Destek alın: İpotekli kimlikten kurtulmak zor olabilir. Bu süreçte, güvendiğiniz bir arkadaştan veya aile üyesinden destek alın.
Sonuç
İpotekli kimlik, bireylerin yaşamlarında çeşitli sonuçlara yol açabilen bir kimlik statüsüdür. Bu statüden kurtulmak için kişinin öncelikle kendi kimliğini keşfetmesi gerekir. Bunun için kişi kendini tanımak, farklı deneyimler yaşamak ve destek almak gibi yöntemlerden yararlanabilir.