Diz Kapağı Kayması (Patella İnstabilitesi)
Diz kapağı, uyluk kemiğinin alt kısmında bulunan ve diz ekleminin hareketini sağlayan bir kemiktir. Diz kapağı, uyluk kemiğinin alt kısmındaki bir oluk içinde hareket eder. Diz kapağının bu oluk içinde düzgün bir şekilde hareket etmesi için, oluğun düzgün olması ve diz kapağını yerinde tutan bağların ve kasların güçlü olması gerekir.
Diz kapağı kayması, diz kapağının oluk içinde düzgün bir şekilde hareket etmemesi durumudur. Diz kapağı, oluğun dışına doğru kayar veya yerinden çıkar. Diz kapağı kayması, diz ekleminde ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve güven kaybına neden olabilir.
Diz Kapağı Kaymasının Nedenleri
Diz kapağı kaymasının birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenler şunlardır:
- Travma: Diz kapağı kaymasının en yaygın nedeni travmadır. Diz kapağı, düşme, çarpma veya spor yaralanması gibi durumlarda oluk içinden çıkabilir.
- Eklem bağlarının zayıflığı: Diz kapağını yerinde tutan bağların zayıf olması, diz kapağının oluk içinden kaymasına neden olabilir. Bu durum, doğumsal olarak olabilir veya aşırı kullanım veya yaralanma nedeniyle sonradan gelişebilir.
- Diz kapağının oluğunun anormalliği: Diz kapağının oluğunun anormal olması, diz kapağının oluk içinden kaymasına neden olabilir. Bu durum, doğumsal olarak olabilir veya yaşlanma, obezite veya diğer faktörler nedeniyle sonradan gelişebilir.
Diz Kapağı Kaymasının Belirtileri
Diz kapağı kayması, aşağıdaki belirtilere neden olabilir:
- Ağrı: Diz kapağı kaymasının en yaygın belirtisi ağrıdır. Ağrı, diz kapağının oluk içinden kayması sırasında veya sonrasında ortaya çıkabilir.
- Şişlik: Diz kapağı kayması, diz ekleminde şişliğe neden olabilir.
- Hareket kısıtlılığı: Diz kapağı kayması, diz ekleminin hareketinde kısıtlılığa neden olabilir.
- Güven kaybı: Diz kapağı kayması, dizde güven kaybına neden olabilir.
Diz Kapağı Kaymasının Tanısı
Diz kapağı kaymasının tanısı, doktorunuzun fizik muayenesi ve görüntüleme testleri ile konulabilir. Fizik muayene sırasında doktorunuz diz ekleminizi inceleyecek ve ağrıyı kontrol edecektir. Görüntüleme testleri, diz eklemindeki yapıların durumunu değerlendirmek için kullanılır. Görüntüleme testleri arasında röntgen, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) yer alır.
Diz Kapağı Kaymasının Tedavisi
Diz kapağı kaymasının tedavisi, kaymanın derecesine ve nedenine bağlı olarak değişir.
Eklem içi enjeksiyonlar: Eklem içi enjeksiyonlar, diz eklemindeki ağrı ve iltihabı azaltmak için kullanılabilir. Eklem içi enjeksiyonlarda kullanılan ilaçlar arasında kortikosteroidler, hyaluronik asit ve PRP (platelet rich plasma) yer alır.
Fizik tedavi: Fizik tedavi, diz kapağının gücünü ve stabilitesini artırmaya yardımcı olabilir. Fizik tedavi programları genellikle germe, güçlendirme ve denge egzersizlerini içerir.
Ortez kullanımı: Diz kapağının oluk içinden kaymasını önlemek için ortez kullanımı gerekebilir. Ortez, diz kapağını yerinde tutan bir destektir.
Cerrahi müdahale: Diz kapağı kayması cerrahi müdahale gerektiriyorsa, cerrahi seçenekler arasında şu yöntemler yer alır:
- Patella retinakulum tamiresi: Bu yöntemde, diz kapağını yerinde tutan bağların güçlendirilmesi veya yeniden inşası yapılır.
- Patella rezeksiyonu: Bu yöntemde, diz kapağının bir kısmı veya tamamı çıkarılır.
Diz Kapağı Kaymasının Önlenmesi
Diz kapağı kaymasının önlenmesi için şu önlemler alınabilir:
- Diz kapağını zorlayan aktivitelerden kaçının.
- Diz kapağının gücünü ve stabilitesini artıracak egzersizler yapın.
- Diz kapağının oluk içinden kaymasını önlemek için uygun ayakkabılar giyin.
**Sonuç olarak, diz kapağı kayması, diz ekleminde ağrı, şişlik, hareket kısıtlılığı ve güven kaybına neden olabilen bir durumdur. Diz kapağı kaymasının nedenleri arasında travma, eklem bağlarının zayıflığı ve diz kapağının oluğunun