Bitkisel Dokular
Bitkilerin kök, gövde, yaprak ve çiçek gibi organları dokular tarafından oluşur. Bitkisel dokular hücrelerin çoğalma yeteneğine göre bölünür ve bölünmez doku olmak üzere iki kısımda incelenir.
Bölünür Dokular
Bölünür dokular, bitkilerin büyüme ve gelişmesini sağlayan hücrelerin oluşturduğu dokulardır. Bu dokuların hücreleri sürekli olarak bölünerek yeni hücreler oluşturur. Bölünür dokular, uç meristem ve lateral meristem olmak üzere iki gruba ayrılır.
Uç Meristem
Uç meristem, bitkilerin kök ve gövde uçlarında bulunan dokulardır. Bu dokuların hücreleri sürekli olarak bölünerek bitkilerin boyuna büyümesini sağlar. Uç meristemler, apikal meristem ve lateral meristem olmak üzere iki gruba ayrılır.
[Image of Uç meristem]
- Apikal Meristem: Bitkilerin kök ve gövde ucunda bulunan ve bitkilerin boyuna büyümesini sağlayan dokulardır.
- Lateral Meristem: Bitkilerin gövdesinin kalınlaşmasını sağlayan dokulardır.
Lateral Meristem
Lateral meristem, bitkilerin gövdesinin kalınlaşmasını sağlayan dokulardır. Bu dokuların hücreleri, bitkilerin büyümesi sırasında hücre duvarlarının enine büyümesini sağlayarak gövdenin kalınlaşmasına neden olur. Lateral meristemler, kambiyum ve feloderm olmak üzere iki gruba ayrılır.
[Image of Lateral meristem]
- Kambiyum: Bitkilerin gövdesinin iç kısmında bulunan ve sekonder ksilem ve sekonder floem dokularını oluşturan dokulardır.
- Feloderm: Bitkilerin gövdesinin dış kısmında bulunan ve peridermis dokularını oluşturan dokulardır.
Bölünmez Dokular
Bölünmez dokular, bitkilerin büyüme ve gelişmesini tamamladıktan sonra oluşan dokulardır. Bu dokuların hücreleri bölünme yeteneğini kaybetmiştir. Bölünmez dokular, parankima, kollenkima ve sklerankima olmak üzere üç gruba ayrılır.
Parenkima
Parenkima, bitkilerin en yaygın bulunan dokusudur. Bu doku, bitkilerde çeşitli görevleri yerine getirir. Parankima hücreleri, kloroplast içeriyorsa fotosentez yapar. Kloroplast içermeyen parankima hücreleri ise depolama, destek ve iletim gibi görevleri yerine getirebilir.
[Image of Parankima dokusu]
- Fotosentez yapan parankima: Yapraklarda bulunan ve fotosentez yapan parankima hücreleridir. Bu hücreler, kloroplast içerdiğinden yeşil renklidir.
- Depolama yapan parankima: Köklerde, gövdelerde ve meyvelerde bulunan ve besin maddesi depolayan parankima hücreleridir. Bu hücreler, nişasta, yağ, protein gibi besin maddelerini depolayabilir.
- Destek yapan parankima: Yapraklarda, gövdelerde ve meyvelerde bulunan ve destek görevi gören parankima hücreleridir. Bu hücreler, hücre duvarlarında lignin adı verilen sert bir madde içerdiğinden güçlüdür.
- İletim yapan parankima: Bitkilerin köklerinden yapraklarına su ve mineralleri taşıyan parankima hücreleridir. Bu hücreler, hücre arası boşlukları sayesinde su ve minerallerin taşınmasını sağlar.
Kollenkima
Kollenkima, bitkilerde destek görevi gören dokulardır. Kollenkima hücrelerinin hücre duvarları, lignin adı verilen sert bir madde içerdiğinden güçlüdür. Kollenkima, bitkilerin yapraklarında, gövdelerinde ve meyvelerinde bulunur.
[Image of Kollenkima dokusu]
Sklerenkima
Sklerenkima, bitkilerde çok güçlü destek görevi gören dokulardır. Sklerenkima hücrelerinin hücre duvarları, lignin adı verilen sert bir maddeyle çok kalınlaşmış ve sertleşmiştir. Sklerenkima, bitkilerin gövdelerinde, meyvelerinde ve tohumlarında bulunur.
[Image of Sklerenkima dokusu]
Bitkisel Dokuların Görevleri
Bitkisel dokular, bitkilerin büyüme ve gelişmesinde önemli görevler üstlenir. Bu görevler şunlardır:
- Büyüme ve gelişme: Bölünür dokular, bitkilerin büyüme ve gelişmesini sağlar.
- Fotosentez: Parankima hücreleri, fotosentez yaparak bitkilerin besin ihtiyacını karşılar.
- Depolama: Paran