Amerikan Pragmatizmi ve Erikson’un Kimlik Kuramı
Amerikan pragmatizmi, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında Amerika Birleşik Devletleri’nde ortaya çıkan bir felsefi akımdır. Pragmatistler, gerçeğin ve bilginin pratik sonuçlarına göre değerlendirilmesi gerektiğini savunurlar. Onlara göre, bir düşüncenin veya inancın doğru olup olmadığı, onun gerçek dünyada işe yarayıp yaramadığına göre belirlenir.
Amerikan pragmatizminin en önemli temsilcileri arasında Charles Sanders Peirce, William James ve John Dewey yer alır. Peirce, pragmatizmin kurucusu olarak kabul edilir. James, pragmatizmi psikoloji ve din alanlarına uygulamıştır. Dewey ise, pragmatizmi eğitim ve sosyal felsefe alanlarına uygulamıştır.
Erikson’un kimlik kuramı, insanın yaşamı boyunca kimliğini nasıl geliştirdiğini açıklayan bir psikolojik teoridir. Erikson, kimliğin, kişinin kendisini başkalarından ayıran ve kendine özgü yapan özelliklerin bütünü olduğunu savunur. Ona göre, kimlik, kişinin çocukluğundan itibaren yaşadığı deneyimlerle şekillenir.
Erikson, kimliğin gelişimini sekiz aşamada ele alır. Bu aşamalar şunlardır:
- Bebeklik dönemi (0-1 yaş): Bu dönemde, bebek temel güven veya güvensizlik duygusu geliştirir.
- Erken çocukluk dönemi (1-3 yaş): Bu dönemde, çocuk özerklik veya utanç ve şüphe duygusu geliştirir.
- Oyun çağı dönemi (3-6 yaş): Bu dönemde, çocuk inisiyatif veya suçluluk duygusu geliştirir.
- Okul çağı dönemi (6-12 yaş): Bu dönemde, çocuk çalışkanlık veya aşağılık duygusu geliştirir.
- Ergenlik dönemi (12-18 yaş): Bu dönemde, ergen kimlik duygusu veya kimlik karmaşası yaşar.
- Genç yetişkinlik dönemi (18-25 yaş): Bu dönemde, genç yetişkin yakınlık veya izolasyon yaşar.
- Yetişkinlik dönemi (25-65 yaş): Bu dönemde, yetişkin üretkenlik veya durgunluk yaşar.
- Yaşlılık dönemi (65 yaş ve üzeri): Bu dönemde, yaşlı yetişkin bütünlük veya umutsuzluk yaşar.
Erikson’un kimlik kuramı, psikoloji alanında önemli bir yere sahiptir. Bu kuram, insanların kimliklerini nasıl geliştirdiklerini anlamamıza yardımcı olur. Ayrıca, kimlik sorunlarının nasıl çözülebileceği konusunda da bize ipuçları verir.
Konuyla İlgili Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Amerikan Pragmatizmi Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin Tıklayın
- Erikson’un Kimlik Kuramı Hakkında Daha Fazla Bilgi İçin Tıklayın
- Erikson’un Kimlik Kuramı PDF Dosyası İçin Tıklayın