Beynin Oksijensiz Kalması Sonucu Bitkisel Hayat
Beynimiz, vücudumuzun en karmaşık organıdır. Düşünme, hissetme, hareket etme ve bilinçli olma gibi tüm işlevlerimizden sorumludur. Beyin, oksijen olmadan yaşayamaz. Oksijensiz kaldığında, beyin hücreleri ölmeye başlar ve kalıcı beyin hasarı meydana gelebilir.
Beynin Oksijensiz Kalmasına Neden Olan Durumlar
Beynin oksijensiz kalmasına neden olan birçok durum vardır. Bunlar arasında şunlar yer alır:
- Kalp durması: Kalp durması, beynin oksijensiz kalmasının en yaygın nedenidir. Kalp durması, ani kardiyak arrest (ACA) olarak da bilinir ve kalp, beyne kan pompalamayı durdurduğunda meydana gelir.
[Image of Kalp durması] - İnme: İnme, beyin kan akışının aniden engellenmesi veya azalması sonucu oluşan bir beyin yaralanmasıdır. İnme, felç, konuşma problemleri, hareket bozuklukları ve diğer nörolojik sorunlara neden olabilir.
[Image of İnme] - Travma: Kafa travması, beyne fiziksel bir darbe veya sarsıntı sonucu oluşan bir yaralanmadır. Kafa travması, beyin kanaması, beyin ödemi ve diğer beyin hasarlarına neden olabilir.
[Image of Kafa travması] - Zehirlenme: Bazı zehirler, beyin hücrelerine zarar vererek oksijensiz kalmasına neden olabilir. Bu zehirler arasında karbon monoksit, cıva, kurşun ve bazı ilaçlar yer alır.
[Image of Karbon monoksit zehirlenmesi] - Metabolik bozukluklar: Bazı metabolik bozukluklar, beyne yeterli oksijen sağlanmasını engelleyebilir. Bu bozukluklar arasında diyabet, hipoglisemi, hiponatremi ve hipernatremi yer alır.
[Image of Diyabet]
[Image of Hipoglisemi]
[Image of Hiponatremi]
[Image of Hipernatremi]
Beynin Oksijensiz Kalmasının Sonuçları
Beynin oksijensiz kaldığı süre, beyin hasarının şiddetini belirler. 4 dakika veya daha uzun süre oksijensiz kalan beyin hücreleri ölmeye başlar. 10 dakika veya daha uzun süre oksijensiz kalan beyin hücreleri büyük olasılıkla ölecektir.
Beynin oksijensiz kalmasının sonuçları, beyin hasarının boyutuna ve yerine bağlı olarak değişir. Hafif beyin hasarında, hastalar koma veya bitkisel hayattan çıkabilir ve normal veya neredeyse normal işlevlerine geri dönebilir. Orta veya şiddetli beyin hasarında, hastalar koma veya bitkisel hayatta kalabilir ve kalıcı sakatlıklara sahip olabilir.
Bitkisel Hayat
Bitkisel hayat, beyin sapı fonksiyonlarının korunduğu ancak bilinç ve bilişsel işlevlerin olmadığı bir durumdur. Bitkisel hayattaki hastalar, göz kırpmak, ağlamak, gülmek, yutkunmak ve solunum gibi beyin sapı tarafından kontrol edilen temel reflekslere sahiptir. Ancak, etraflarında olup bitenlerden haberdar değillerdir ve kendi başlarına hareket edemezler.
Bitkisel hayat, beyin hasarının derecesine ve yerine bağlı olarak kalıcı veya geçici olabilir. Bazı bitkisel hayattaki hastalar, zamanla iyileşerek bilinç ve bilişsel işlevlerini geri kazanabilir. Ancak, çoğu bitkisel hayattaki hasta, kalıcı sakatlıklarla yaşamaya mahkumdur.
Bitkisel Hayatta Tedavi
Bitkisel hayattaki hastalar için tedavinin amacı, hastanın yaşam kalitesini iyileştirmek ve iyileşme şansını artırmaktır. Tedavi, hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanır.
Bitkisel hayattaki hastalara verilen tedaviler arasında şunlar yer alır:
- Solunum desteği: Bitkisel hayattaki hastalar, solunumlarını kendi başlarına kontrol edemeyebilirler. Bu nedenle, solunum desteği almaları gerekir. Solunum desteği, mekanik ventilatör veya trakeostomi yoluyla sağlanabilir.
[Image of Mekanik ventilatör]
[Image of Trakeostomi] - Gıda ve sıvı desteği: Bitkisel hayattaki hastalar, yiyecek ve içecekleri kendi başlarına yiyemeyebilir veya içemeyebilirler. Bu nedenle, gıda ve sıvı desteği almaları gerekir. Gıda ve sıvı desteği, tüp mide yoluyla veya damar yoluyla sağlan