Engelleme Kehaneti

Engelleme Kehaneti: Kendini Gerçekleştiren Bir Fenomen

Giriş

Engelleme kehaneti, bir kişinin kendisine yönelik olumsuz beklentilerinin, bu beklentileri doğrulayan davranışlara yol açarak kendi kendini gerçekleştiren bir döngü yarattığı psikolojik bir fenomendir. Başka bir deyişle, bir kişi başarısız olacağına inanırsa, bu inanç başarısızlığa yol açan davranışlara yol açabilir ve böylece kehanet kendini gerçekleştirir.

Engelleme Kehanetinin Mekanizması

Engelleme kehaneti, aşağıdaki adımları içeren bir döngü yoluyla çalışır:

  1. Olumsuz Beklentiler: Kişi, belirli bir görevde başarısız olacağına veya olumsuz bir sonuçla karşılaşacağına inanır.
  2. Davranışsal Değişiklikler: Bu olumsuz beklentiler, kişinin davranışlarını etkiler. Örneğin, kişi daha az çaba gösterebilir, daha az risk alabilir veya daha az hazırlıklı olabilir.
  3. Olumsuz Sonuçlar: Kişinin değiştirilmiş davranışları, olumsuz sonuca yol açar ve böylece kehanet kendini gerçekleştirir.
  4. Olumsuz Beklentilerin Güçlenmesi: Olumsuz sonuç, kişinin olumsuz beklentilerini güçlendirir ve döngüyü devam ettirir.

Engelleme Kehanetinin Örnekleri

Engelleme kehaneti, çeşitli durumlarda kendini gösterebilir:

  • Akademik Başarı: Öğrenciler, sınavlarda başarısız olacaklarına inanırlarsa, daha az çalışabilir ve daha kötü sonuçlar alabilirler.
  • Spor Performansı: Sporcular, bir oyunu kaybedeceklerine inanırlarsa, daha az motive olabilir ve daha kötü performans gösterebilirler.
  • Sosyal Etkileşimler: Sosyal kaygı yaşayan kişiler, başkalarıyla etkileşime girmekten kaçınabilirler, bu da daha fazla sosyal izolasyona yol açabilir.
  • İşyeri Başarısı: Çalışanlar, bir projeyi tamamlayamayacaklarına inanırlarsa, daha az çaba gösterebilir ve daha düşük performans gösterebilirler.

Engelleme Kehanetini Kırmak

Engelleme kehanetini kırmak mümkündür ve aşağıdaki stratejiler yardımcı olabilir:

  • Olumsuz Beklentileri Tanımlayın: Olumsuz beklentilerinizi belirleyin ve bunların gerçekçi olup olmadığını değerlendirin.
  • Kanıtları Toplayın: Olumsuz beklentilerinizi destekleyen kanıtları toplayın. Ancak, olumlu kanıtları da göz önünde bulundurduğunuzdan emin olun.
  • Olumlu Beklentiler Geliştirin: Olumsuz beklentilerinizi olumlu olanlarla değiştirin. Bunların gerçekçi ve ulaşılabilir olduğundan emin olun.
  • Davranışlarınızı Değiştirin: Olumlu beklentilerinizi destekleyen davranışlarda bulunun. Daha fazla çaba gösterin, daha fazla risk alın ve daha iyi hazırlanın.
  • Destek Arayın: Olumsuz beklentilerinizi kırmanıza yardımcı olacak arkadaşlardan, aileden veya bir terapistten destek alın.

İlgili Kaynaklar

Yayımlandı

kategorisi