Başkalarının mutluluğu ve huzuru için kendi menfaatlerini geri planda tutanların değerini vurgulayan veciz ifadeler, fedakarlıkla ilgili olan atasözleri arasında yer alır. Fedakar insanlar, kendi çıkarlarını düşünmeden başkalarına yardım eder ve hiçbir karşılık beklemezler. Bu yüzden, toplumda fedakar insanlar saygı ve takdir görürler. Cömertlik ve fedakarlıkla ilgili özdeyişler, atasözleri ve deyimler de bu konuda dikkat çekicidir.
Fedakarlıkla ilgili atasözleri, bu değerli davranışın önemini ve toplum için gerekliliğini anlatan ifadelerdir. Bir ortamda ya da konuşmada, fedakarlıkla ilgili bir atasözü kullanarak kısa bir cümle ile düşündürmek mümkündür. Fedakar insanlar genellikle cömerttirler ve bu nedenle cömertlikle ilgili atasözleri de oldukça ilgi çekicidir.
Özetle, fedakarlık ve cömertlik, insanların birbirlerine yardım etme ve topluma faydalı olma konusundaki önemli davranışlarıdır. Atasözleri ve özdeyişler, bu davranışların değerini anlatmak ve insanların bu davranışları öğrenmelerini teşvik etmek için kullanılan güçlü araçlardır.
Fedakârlıkla Alakalı Atasözleri
Birçok ata sözü, fedakarlığın önemini vurgulamaktadır ve pek çoğu günümüze kadar ulaşmış ve değerini korumuştur. Bu sözlerden bazıları kısa ve özken bazıları ise uzun kelime gruplarından oluşur. Her iki tür de anlamlı mesajlar taşır. Aşağıda, bu sözlerden bazıları yer almaktadır.
“Aşığa Bağdat uzak gelmez”
Bu atasözünde aşkın engel tanımadığı, aşık olan insanın sevdiği için her türlü fedakarlığı yapabileceği ifade edilmiştir. Bu fedakârlıklar yapılırken bazı alışkanlıklardan ve davranışlardan taviz vermek gerekebilir.
“Adamakla mal tükenmez”
Bu atasözünde cömert ve fedakar insanın malının azalmayacağı, aksine artacağı değerlendirmesi yapılmaktadır. İnsan malını ne kadar paylaşırsa malı da o kadar artar. İslam inancındaki zekat ibadeti de bu atasözü ekseninde değerlendirilebilir.
“Yiğit yiğide at bağışlar”
At, dünyadaki birçok kültür yapısında önemli bir hayvandır. Bu güzel atasözünde birbirine at bağışlayan insanların yiğit kişiler olduğuna dem vurulur.
“Cömert derler maldan ederler, yiğit derler candan ederler”
Bu atasözü, başkalarının sözü ile hareket edenlerin mal ve canından olabileceğini ifade eder. Bu nedenle cömertlik ve yiğitlikte kişinin kendi hür iradesi ile hareket etmesi gerekir.
Cömertlik ve Fedakârlık İle İlgili Deyimler
Günlük yaşamda da sık sık kullanılan pek çok deyim, cömertlik ve fedakarlıkla ilgilidir. İşte bu konudaki birkaç örnek:
“Fedakârlık yapmak”
Bir kişi ya da iş için kendi menfaatlerini geri planda tutarak girişimlerde bulunmak. Bunu yaparken de hiçbir beklenti içinde bulunmamak.
“Feda etmek”
Bir eylemi gerçekleştirirken bir kısım alışkanlıklardan ya da maddi-manevi hususlardan fedakârlıkta bulunmak. Kısacası bir şeyleri gözden çıkarmak.
“Eli açık olmak”
Bir kişinin cömertlikte ön plana çıktığını ifade etmek için bu deyim kullanılır. Kişinin birçok alanda fedakârca elindekini paylaştığını ifade eder.
“Eli cebine gitmemek”
Kişinin para harcamaktan çekindiği, ihtiyacı olan şeyleri karşılamakta dahi para harcamaktan tereddüt ettiğini ifade etmek için kullanılan bir deyimdir. Eli cebine gitmemek deyiminin yerine “cebinde akrep var” deyimi de kullanılabilir.
Fedakarlık Hakkında Atasözleri, Deyimler Ve Anlamları Nelerdir?
Fedakarlık, bireyin kendisini geri planda tutarak başkalarının mutluluğu ve menfaatleri için çaba göstermesi anlamına gelir. Fedakar insanlar, özgeci ve anaç bir tutum sergilerler. Karşılık beklemeden başkalarına yardım ederler ve kendi çıkarlarını gözetmezler. Bu konuda en sık kullanılan atasözleri ve deyimler, anlamlarıyla birlikte aşağıda listelenmiştir.
Kendini başkaları için feda edenler, yüce bir erdem gösterirler ve toplumda saygı görürler. Buna karşılık, kendi çıkarlarını düşünen ve başkalarını umursamayan kişiler bencil ve egoist olarak nitelendirilirler.
1- Aşığa Bağdat uzak gelmez:
Bu atasözünde aşık kelimesi, hedeflerini gerçekleştirmek isteyen kişi manasında kullanılmıştır. Hedefe varılan yolda çekilen çileler kutsaldır. Bu nedenle kişi için ne kadar zor olursa olsun birtakım fedakarlıklarda bulunmak ve tavizler vermek kaçınılmazdır.
2- Adamakla mal tükenmez:
İslam inancına göre zekat vermek, farz ibadetlerden biridir. Bu atasözünde de ”adamak” zekat vermek ve infak etmek manasında kullanılmıştır. Dinimize göre, kişi elindekileri ne kadar paylaşır, ne kadar fedakarlıkta bulunursa sofrası da hanesi de o kadar bereketlenir.
Fedakarlık ile İlgili Deyimler
1- Feda etmek:
Feda etmek, başkalarının mutlu olması için kendi menfaatinden vazgeçmek demektir. Kişinin kendisi için çok değerli olan bir şeyden vazgeçmesi de ”feda etmek” şeklinde nitelendirilir.
2- Canım feda:
Canım feda, deyimi de halk arasında yaygın olarak kullanılır. Bu deyim kişinin bir başkası için canından bile vazgeçebileceği anlamına gelir.
Fedakarlık ile ilgili atasözleri ve anlamları
Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez:
- Büyük çıkarlar beklenen durumlarda küçük fedakarlıklar yapılmalıdır.
- Büyük kazançlar elde etmek istendiğinde, küçük fedakarlıklar yapmak kaçınılmazdır.
Dut kurusu ile yâr sevilmez:
- Fedakarlık yapılmadan, elde edilemeyecek bir şey vardır.
- Bazı şeyler, ancak fedakarlık yaparak elde edilebilir.
El için ağlayan gözden olur:
- Başkası için yapılan fedakarlıkların da bir sınırı vardır.
- Fedakarlık yaparken bile, kendimize zarar vermekten kaçınmalıyız.
Hasta ol benim için, öleyim senin için:
- Kendi için fedakarlıkta bulunan kişi, sırayla karşı tarafa daha büyük bir fedakarlıkta bulunacaktır.
- Kendi için fedakarlık yapan biri, bir gün karşılığında daha büyük bir fedakarlık alacaktır.
Yiğit yiğide at bağışlar:
- Cesur insan, cömert ve gözü açık olacaktır. Kendisi gibi cesur insanlara her türlü fedakarlığı yapmaktan kaçınmaz.
- Cesur bir insan, cömert ve yardımseverdir. Kendisi gibi cesur insanlara her türlü fedakarlığı yapar ve en değerli varlıklarını bile kolayca bağışlar.
Sen ağa, ben ağa; bu ineği kim sağa:
- İşlerin düzenli yürümesi için, herkes üzerine düşen görevleri yerine getirmelidir. Herkes kendi çıkarına odaklanırsa, işler bozulur ve kimse kazanmaz.
- İşlerin düzenli yürümesi için, herkes üzerine düşen görevleri yerine getirmelidir. Bireysel çıkarlar önemli olsa da, genel çıkarlar her zaman daha önemlidir.
Ekmeden biçilmez:
- Verim almak için fedakarlık ve çaba harcamak gereklidir.
- Bir şeyi elde etmek istiyorsak, fedakarlık yapmamız ve emek harcamamız gerekmektedir.
Can cümleden azizdir:
- İnsanlar, kendi çıkarlarını her zaman başkalarının çıkarlarından üstün görürler. Ancak bazen, diğer insanlar için fedakarlık yapmak gerekebilir.
- İnsanlar, kendi çıkarlarını genellikle başkalarının çıkarlarının önünde tutarlar. Ancak bazen, başkaları için fedakarlık yapmak zorunda kalabiliriz.
Fedakârlıkla Alakalı Olan Atasözleri
Fedakarlık ile ilgili atasözleri eodev
Vefa ile ilgili Atasözleri 10 tane
Özveri ile ilgili atasözleri
eğitim ile ilgili atasözleri
Cömertlik ile ilgili atasözleri 10 tane
sağlık ile ilgili atasözleri
Arkadaşlık ile ilgili Atasözleri
Fedakarlık ile İlgili Sözler