İslamiyet Sonrası Türk Edebiyatı
Giriş
İslamiyet’in kabulünden sonra Türk edebiyatı, hem içerik hem de biçim açısından önemli değişimler geçirmiştir. Arap ve Fars edebiyatının etkisiyle yeni türler ortaya çıkmış, dil ve üslup değişmiştir. Bu dönemde Türk edebiyatı, İslam düşüncesi ve inançlarının yanı sıra Türk kültürünün ve geleneklerinin de izlerini taşımıştır.
İslamiyet’in Edebiyat Üzerindeki Etkileri
İslamiyet’in Türk edebiyatı üzerindeki en önemli etkilerinden biri, Arap ve Fars edebiyatının Türkçeye çevrilmesi ve Türk edebiyatına yeni türlerin kazandırılması olmuştur. Bu türler arasında kaside, gazel, mesnevi ve rubai gibi şiir türleri ile tarih, tefsir ve fıkıh gibi nesir türleri yer almaktadır.
İslamiyet’in bir diğer etkisi de Türk dilinin ve üslubunun değişmesidir. Arapça ve Farsça kelimeler Türkçeye girmiş, dil daha süslü ve mecazlı bir hal almıştır. Bu değişim, özellikle şiirde kendini göstermiştir.
İslamiyet Sonrası Türk Edebiyatının Özellikleri
İslamiyet sonrası Türk edebiyatının bazı önemli özellikleri şunlardır:
- İslam Düşüncesinin Etkisi: Edebiyat, İslam düşüncesi ve inançlarının etkisi altında şekillenmiştir. Eserlerde Allah, peygamber, ahiret gibi temalar sıklıkla işlenmiştir.
- Türk Kültürünün Yansıması: Edebiyat, Türk kültürünün ve geleneklerinin de izlerini taşımıştır. Eserlerde Türk tarihi, destanları ve halk hikayeleri yer almıştır.
- Arap ve Fars Edebiyatının Etkisi: Arap ve Fars edebiyatının Türk edebiyatı üzerinde önemli bir etkisi olmuştur. Bu etki, türler, dil ve üslup gibi alanlarda görülmüştür.
- Yeni Türlerin Ortaya Çıkması: İslamiyet’in kabulünden sonra Türk edebiyatına kaside, gazel, mesnevi ve rubai gibi yeni şiir türleri kazandırılmıştır. Ayrıca tarih, tefsir ve fıkıh gibi nesir türleri de gelişmiştir.
- Dil ve Üslubun Değişmesi: Arapça ve Farsça kelimelerin Türkçeye girmesiyle dil daha süslü ve mecazlı bir hal almıştır. Bu değişim, özellikle şiirde kendini göstermiştir.
İslamiyet Sonrası Türk Edebiyatının Önemli Eserleri
İslamiyet sonrası Türk edebiyatının en önemli eserlerinden bazıları şunlardır:
- Divan-ı Lügat-it Türk: Kaşgarlı Mahmud tarafından yazılan bu eser, Türk dilinin ilk sözlüklerinden biridir.
- Kutadgu Bilig: Yusuf Has Hacip tarafından yazılan bu mesnevi, ahlak ve siyaset konularını işlemektedir.
- Dede Korkut Hikayeleri: Anonim olarak yazılan bu hikayeler, Türk destanlarının en önemli örneklerinden biridir.
- Mesnevi: Mevlâna Celâleddîn-i Rûmî tarafından yazılan bu eser, tasavvufi düşüncenin en önemli eserlerinden biridir.
- Divan-ı Kebir: Yunus Emre tarafından yazılan bu divan, Türk halk şiirinin en önemli örneklerinden biridir.
Sonuç
İslamiyet’in kabulünden sonra Türk edebiyatı, hem içerik hem de biçim açısından önemli değişimler geçirmiştir. Arap ve Fars edebiyatının etkisiyle yeni türler ortaya çıkmış, dil ve üslup değişmiştir. Bu dönemde Türk edebiyatı, İslam düşüncesi ve inançlarının yanı sıra Türk kültürünün ve geleneklerinin de izlerini taşımıştır.
Faydalı Siteler ve Dosyalar
- Türk Edebiyatı İnternet Kütüphanesi
- Türk Edebiyatı Bilgi Bankası
- İslamiyet Sonrası Türk Edebiyatı
- İslamiyet Sonrası Türk Edebiyatı Eserleri