Kimlik Süresi Biten Güvenlik Görevlisinin Kıdem Tazminatı Hakkı
Özel güvenlik görevlileri, 5188 sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun kapsamında, özel güvenlik hizmetleri ile ilgili eğitim veren kurumlarda eğitimlerini tamamladıktan sonra, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından verilen özel güvenlik kimlik kartına sahip olmaları halinde özel güvenlik hizmetleri alanında çalışabilirler.
Özel güvenlik kimlik kartının geçerlilik süresi 5 yıldır. Bu sürenin dolması halinde, özel güvenlik görevlisi kimlik kartının yenilenmesi için gerekli şartları taşıması ve yenileme başvurusunda bulunması gerekir.
Özel güvenlik kimlik kartının geçerlilik süresi dolan özel güvenlik görevlisinin işveren tarafından işten çıkarılması halinde, özel güvenlik görevlisinin kıdem tazminatı hakkı olup olmadığı hususu, Yargıtay tarafından çeşitli kararlarda değerlendirilmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, özel güvenlik kimlik kartının geçerlilik süresi dolan özel güvenlik görevlisinin işveren tarafından işten çıkarılması halinde, özel güvenlik görevlisinin kıdem tazminatı hakkı bulunmaktadır.
Bu konudaki Yargıtay kararlarından bazıları şunlardır:
- Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2019/18568 E. ve 2020/13391 K. sayılı kararında, “Özel güvenlik görevlisinin kimlik kartının süresinin dolması, işveren tarafından sırf bu nedenle iş sözleşmesini feshetmesi halinde, bu fesih haklı fesih olarak kabul edilmeyecektir. Çünkü, özel güvenlik kimlik kartının süresinin dolması, işçinin özlük haklarına ilişkin bir durumdur. İşçinin özlük haklarına ilişkin bir durum nedeniyle iş sözleşmesinin feshi, işçinin kıdem tazminatına hak kazanmasına neden olacaktır.” ifadelerine yer verilmiştir.
- **Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 2019/26484 E. ve 2020/12641 K. sayılı kararında ise, “Özel güvenlik görevlisinin kimlik kartının süresinin dolması, işçinin işverene karşı iş görme borcunu yerine getirmesini engelleyecek bir durum değildir. Bu nedenle, özel güvenlik görevlisinin kimlik kartının süresinin dolması nedeniyle iş sözleşmesinin feshi, işverenin geçerli nedene dayanmayan feshi olarak kabul edilecektir. Bu durumda, işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.” ifadelerine yer verilmiştir.
Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, özel güvenlik kimlik kartının geçerlilik süresi dolan özel güvenlik görevlisinin işveren tarafından işten çıkarılması halinde, özel güvenlik görevlisinin kıdem tazminatı hakkı bulunmaktadır. Bu hakkın doğabilmesi için, özel güvenlik görevlisinin işverene karşı iş görme borcunu yerine getirmesini engelleyecek bir durumun bulunmaması gerekir.
Kimlik süresi biten güvenlik görevlisinin kıdem tazminatı alabilmesi için izleyeceği adımlar şunlardır:
- İşveren tarafından işten çıkarılan özel güvenlik görevlisi, iş sözleşmesinin feshedildiğinin kendisine tebliğ edildiği tarihten itibaren 1 ay içinde, işyerinin bulunduğu yerdeki İş Mahkemesi’ne dava açmalıdır.
- Dava dilekçesinde, iş sözleşmesinin feshinin kıdem tazminatına hak kazandıran bir nedene dayanmadığı, bu nedenle kıdem tazminatı talebinin kabulü gerektiği belirtilmelidir.
- Dava dilekçesine, iş sözleşmesinin feshedildiğini gösterir belge, kimlik kartı süresinin dolduğunu gösterir belge ve varsa diğer deliller eklenmelidir.
İş Mahkemesi, davayı incelerek, özel güvenlik görevlisinin kıdem tazminatı talebini haklı bulursa, işvereni kıdem tazminatı ödemeye mahkûm edecektir.
Kimlik süresi biten güvenlik görevlisinin kıdem tazminatının miktarı, özel güvenlik görevlisinin çalışma süresi ve brüt ücreti dikkate alınarak hesaplanır.
Kıdem tazminatı, iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte işçinin brüt ücretine esas olan 12 aylık ücretin, kıdem süresine göre çarpımı sonucu bulunur.
Örneğin, 5 yıllık kıdemli bir özel güvenlik görevlisi, brüt 10.000 TL ücretle çalışıyorsa, kıdem tazminatı tutarı şu şekilde hesaplanır:
Kıdem tazminatı = 10.000 TL x 12 x 5 = 600.000 TL
Kimlik süresi biten güvenlik görevlisinin kıdem tazminatı talebini haklı bulmayan İş Mahkemesi, talebin reddine karar verebilir. Bu durumda, özel güvenlik görevlisi kararı temyiz edebilir.
Temyiz incelemesini