Kondromalazi Patella Nedir?
Kondromalazi patella, diz kapağı kıkırdağının aşınması ve yıpranmasıdır. Halk arasında “koşucu dizi” olarak da bilinir. Diz kapağı kıkırdağı, diz ekleminin hareketine yardımcı olan ve eklemi darbelerden koruyan bir yapıdır. Kondromalazi patella durumunda, diz kapağı kıkırdağı incelir ve esnekliğini kaybeder. Bu durum, dizde ağrı, şişlik ve hareket kısıtlığına neden olabilir.
Kondromalazi Patella Nedenleri
Kondromalazi patellanın kesin nedeni bilinmemekle birlikte, aşağıdaki faktörlerin riski artırabileceği düşünülmektedir:
- Diz eklemine aşırı yüklenme
- Diz ekleminde travma
- Doğuştan diz eklemi bozuklukları
- Yaşlanma
- Obezite
- Bazı meslekler (örneğin, aşçı, inşaat işçisi)
Kondromalazi Patella Belirtileri
Kondromalazi patellanın başlıca belirtileri şunlardır:
- Dizde ağrı
- Dizde şişlik
- Dizde hareket kısıtlığı
- Dizde takılma hissi
- Merdiven inip çıkarken zorlanma
- Diz çökerken zorlanma
Kondromalazi Patella Teşhisi
Kondromalazi patella tanısı, doktor tarafından yapılan fizik muayene ve görüntüleme testleri ile konulabilir. Fizik muayenede, doktor dizde ağrı, şişlik ve hareket kısıtlığı olup olmadığını değerlendirir. Görüntüleme testleri arasında röntgen, MR ve ultrason yer alır. Röntgen, diz ekleminde herhangi bir kemik deformitesi veya yaralanması olup olmadığını gösterir. MR, diz eklemindeki kıkırdak dokusunu daha ayrıntılı olarak görüntüler. Ultrason, diz eklemindeki sıvı miktarını ve kıkırdak dokusunun yapısını değerlendirmeye yardımcı olur.
Kondromalazi Patella Tedavisi
Kondromalazi patella tedavisinin amacı, ağrıyı ve iltihabı azaltmak, diz ekleminin hareketliliğini korumak ve kıkırdak dokusunun iyileşmesini desteklemektir. Tedavi genellikle konservatif yöntemlerle başlar.
Konservatif Tedavi Yöntemleri
- İstirahat: Diz eklemine aşırı yüklenme, kıkırdak dokusunun aşınmasına ve yıpranmasına neden olabileceğinden, kondromalazi patella durumunda diz eklemine istirahat verilmesi önemlidir.
- Soğuk uygulama: Soğuk uygulama, ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olur. Diz bölgesine 20 dakika boyunca buz torbası veya soğuk kompres uygulanabilir.
- Dizlik: Dizlik, diz eklemini desteklemeye ve hareketi sınırlamaya yardımcı olur.
- Fizik tedavi: Fizik tedavi, diz kaslarını güçlendirmeye ve diz ekleminin hareketliliğini artırmaya yardımcı olur.
- İlaç tedavisi: Ağrı ve iltihabı azaltmak için ağrı kesiciler ve antiinflamatuar ilaçlar kullanılabilir.
Cerrahi Tedavi
Konservatif tedavi yöntemlerinin başarısız olduğu durumlarda, cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi tedavi seçenekleri arasında şunlar yer alır:
- Kıkırdak dokusu onarımı: Bu yöntemde, kıkırdak dokusunun aşınmış veya yıpranmış olan kısmı onarılır.
- Kıkırdak dokusu nakli: Bu yöntemde, sağlam bir bölgeden alınan kıkırdak dokusu, aşınmış veya yıpranmış olan bölgeye nakledilir.
- Diz eklemi protezi: Bu yöntemde, diz eklemindeki hasarlı kıkırdak dokusu, protez bir diz eklemi ile değiştirilir.
Bitkisel Tedaviler
Kondromalazi patella için bazı bitkisel tedaviler de denenebilir. Ancak, bu tedavilerin etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.
Bitkisel tedavilerden bazıları şunlardır:
- Ginger (Zencefil): Ginger, anti-inflamatuar özelliklere sahiptir ve ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Ginger çayı veya ginger yağı, diz bölgesine uygulanabilir.
- Aloe vera: Aloe vera, kıkırdak dokusunu onarmaya yardımcı olabilecek antioksidan ve anti-inflamatuar özelliklere sahiptir. Aloe vera jeli, diz bölgesine uygulanabilir.
- Boswellia (Gum arabic): Boswellia, anti-inflamatuar özelliklere sahiptir ve ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir. Boswellia kapsülleri veya merhemi kullanılabilir.
- Curcumin (Zerdeçal): Curcumin, anti-inflamatuar özelliklere sahiptir