Ön İnceleme Duruşması Mazeret: Anlamı, Türleri ve Uygulama Alanları
Ön İnceleme Duruşması Mazeret Nedir?
Ön inceleme duruşması mazeret, ön inceleme duruşmasına katılamayan tarafın, bu katılamama nedenini mahkemeye bildirmesi ve mahkemenin bu bildirimi değerlendirerek duruşmaya katılmamasını haklı görüp görmediğine karar vermesidir.
Ön İnceleme Duruşması Mazeret Türleri
Ön inceleme duruşması mazeretleri, haklı ve haksız mazeretler olmak üzere ikiye ayrılır.
- Haklı Mazeretler: Haklı mazeretler, tarafın ön inceleme duruşmasına katılmasını engelleyen ve tarafın kusuru dışında oluşan nedenlerdir. Örneğin, tarafın hastalığı, yakınlarının ölümü, doğal afetler, ulaşım sorunları gibi nedenler haklı mazeret olarak kabul edilebilir.
- Haksız Mazeretler: Haksız mazeretler, tarafın ön inceleme duruşmasına katılmasını engelleyen ve tarafın kusuruyla oluşan nedenlerdir. Örneğin, tarafın tembelliği, ihmali, unutkanlığı gibi nedenler haksız mazeret olarak kabul edilebilir.
Ön İnceleme Duruşması Mazeretinin Uygulama Alanları
Ön inceleme duruşması mazeretinin uygulama alanları şunlardır:
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu: Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 141. maddesine göre, ön inceleme duruşmasına katılamayan taraf, bu katılamama nedenini mahkemeye bildirmek zorundadır. Mahkeme, bu bildirimi değerlendirerek duruşmaya katılmamasını haklı görüp görmediğine karar verir.
- Ceza Muhakemeleri Kanunu: Ceza Muhakemeleri Kanunu’nun 213. maddesine göre, ön inceleme duruşmasına katılamayan sanık, bu katılamama nedenini mahkemeye bildirmek zorundadır. Mahkeme, bu bildirimi değerlendirerek duruşmaya katılmamasını haklı görüp görmediğine karar verir.
- İdare Mahkemeleri Kanunu: İdare Mahkemeleri Kanunu’nun 25. maddesine göre, ön inceleme duruşmasına katılamayan taraf, bu katılamama nedenini mahkemeye bildirmek zorundadır. Mahkeme, bu bildirimi değerlendirerek duruşmaya katılmamasını haklı görüp görmediğine karar verir.
Ön İnceleme Duruşması Mazeretinin Değerlendirilmesi
Mahkeme, ön inceleme duruşması mazeretini değerlendirirken, aşağıdaki hususları dikkate alır:
- Mazeretin haklı olup olmadığı
- Mazeretin önceden bildirilip bildirilmediği
- Mazeretin duruşmanın seyrine etkisi
- Tarafın kusuru olup olmadığı
Mahkeme, bu hususları değerlendirerek, duruşmaya katılmamayı haklı görüp görmediğine karar verir.
Ön İnceleme Duruşması Mazeretinin Sonuçları
Mahkeme, ön inceleme duruşması mazeretini haklı görürse, duruşmaya katılmayan tarafın yokluğunda duruşmayı yapar. Mahkeme, ön inceleme duruşması mazeretini haksız görürse, duruşmaya katılmayan tarafa para cezası verebilir veya hakkında yakalama kararı çıkarabilir.
Ön İnceleme Duruşması Mazeretine İtiraz
Ön inceleme duruşması mazeretine karşı, diğer taraf itiraz edebilir. İtiraz, mazeretin haklı olmadığı veya önceden bildirilmediği gibi nedenlerle yapılabilir. Mahkeme, itirazı değerlendirerek, mazeretin haklı olup olmadığına karar verir.