Örtülü Kimlik

Örtülü Kimlik: İslamcı Kadın Kimliğinin Oluşum Öğeleri

Aynur İlyasoğlu’nun 1994 yılında yayımlanan kitabı Örtülü Kimlik, Türkiye’de İslamcı kadın hareketinin gelişimini ve bu hareketin içinde yer alan kadınların kimlik inşa süreçlerini inceleyen bir çalışmadır. İlyasoğlu, kitabında, başörtüsü takmanın sadece bir giyim biçimi değil, aynı zamanda bir kimlik ifadesi olduğunu savunur. Bu bağlamda, başörtüsünün, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecinde önemli bir rol oynadığını vurgular.

İlyasoğlu, kitabında, İslamcı kadın hareketinin gelişimini üç aşamaya ayırır:

  • İlk aşama (1960’lar-1970’ler): Bu aşamada, İslamcı kadın hareketi, daha ziyade siyasi bir hareket olarak ortaya çıkar. Bu dönemde, kadınlar, İslami değerlere dayalı bir toplum düzeni kurulması için mücadele ederler.
  • İkinci aşama (1980’ler-1990’lar): Bu aşamada, İslamcı kadın hareketi, daha ziyade toplumsal bir hareket olarak kendini gösterir. Bu dönemde, kadınlar, İslami kimliklerini öne çıkarmak ve bu kimliklere dayalı bir yaşam tarzı oluşturmak için çaba gösterirler.
  • Üçüncü aşama (1990’lar sonrası): Bu aşamada, İslamcı kadın hareketi, daha ziyade kültürel bir hareket olarak kendini gösterir. Bu dönemde, kadınlar, İslami kimliklerini ifade etmek için farklı kültürel alanlarda faaliyetler yürütürler.

İlyasoğlu, kitabında, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecini etkileyen çeşitli faktörleri incelemektedir. Bu faktörler arasında, kadınların dinî inançları, toplumsal cinsiyet rolleri, aile ilişkileri ve siyasi gelişmeler yer almaktadır.

İlyasoğlu’na göre, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecinde en önemli rolü oynayan faktör, kadınların dinî inançlarıdır. İslamcı kadınlar, başörtüsü takmanın, İslam’ın bir emri olduğuna inanırlar. Bu nedenle, başörtüsü takmak, onlar için sadece bir giyim biçimi değil, aynı zamanda İslami kimliklerini ifade etmenin bir yoludur.

İlyasoğlu’na göre, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecinde önemli bir rol oynayan bir diğer faktör de toplumsal cinsiyet rolleridir. İslamcı kadınlar, geleneksel toplumsal cinsiyet rollerini reddederler. Onlara göre, kadınlar, erkeklerle eşit haklara sahiptir ve toplumda aktif bir rol oynamalıdırlar. Bu nedenle, İslamcı kadınlar, başörtüsü takmanın, kadınların toplumsal cinsiyet rollerini değiştirmesine yardımcı olabileceğine inanırlar.

İlyasoğlu’na göre, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecinde önemli bir rol oynayan bir diğer faktör de aile ilişkileridir. İslamcı kadınlar, aileyi, toplumdaki temel bir kurum olarak görürler. Onlara göre, aile, kadınların İslami kimliklerini inşa etmelerinde önemli bir rol oynar.

İlyasoğlu’na göre, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecinde önemli bir rol oynayan bir diğer faktör de siyasi gelişmelerdir. İslamcı kadın hareketi, 1980’li yıllardan itibaren, Türkiye’deki siyasi gelişmelerden önemli ölçüde etkilenmiştir. Bu dönemde, İslamcı partilerin iktidara gelmesi, İslamcı kadın hareketinin güçlenmesine katkıda bulunmuştur.

Örtülü Kimlik’in Önemi

Örtülü Kimlik, Türkiye’de İslamcı kadın hareketinin gelişimini ve bu hareketin içinde yer alan kadınların kimlik inşa süreçlerini inceleyen önemli bir çalışmadır. İlyasoğlu’nun çalışması, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecini anlamamıza yardımcı olan önemli bilgiler sunmaktadır.

Örtülü Kimlik’in eleştirileri

Örtülü Kimlik, yayımlandığı tarihten itibaren hem övgü hem de eleştirilerle karşılanmıştır. Bazı eleştirmenler, İlyasoğlu’nun çalışmasının, İslamcı kadın hareketini tek boyutlu bir şekilde ele aldığını ve bu hareketin içinde yer alan kadınların farklı görüş ve deneyimlerini göz ardı ettiğini savunmaktadır. Diğer eleştirmenler ise, İlyasoğlu’nun çalışmasının, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecini anlamamıza yardımcı olan önemli bilgiler sunduğunu kabul etmekle birlikte, bu bilgilerin daha eleştirel bir şekilde ele alınması gerektiğini savunmaktadır.

Sonuç

Örtülü Kimlik, Türkiye’de İslamcı kadın hareketinin gelişimini ve bu hareketin içinde yer alan kadınların kimlik inşa süreçlerini inceleyen önemli bir çalışmadır. İlyasoğlu’nun çalışması, İslamcı kadın hareketinin kimlik inşa sürecin


Yayımlandı