Parten Oyun Evreleri
Özet
Parten oyun evreleri, çocukların sosyal oyun gelişimini açıklamak için kullanılan bir modeldir. Bu modele göre, çocuklar oyunlarında belirli evrelerden geçerler ve bu evreler, çocukların sosyal becerilerinin gelişimini yansıtır. Parten, oyunları katılım düzeyine göre altı evrede sınıflandırmıştır. Bu evreler, şunlardır:
- Katılımsız davranış (Uğraşsız): Bu evrede çocuk, oyuna katılmaz ve sadece çevresindekileri izler.
- Seyirci davranışı: Bu evrede çocuk, diğer çocukların oyununu izler ve bazen onlara katılabilir.
- Yalnız oyun: Bu evrede çocuk, kendi başına oyun oynar ve diğer çocuklarla etkileşime girmez.
- Paralel oyun: Bu evrede çocuk, diğer çocuklarla aynı oyuncakları veya etkinlikleri kullanır, ancak birlikte oynamaz.
- Birlikte (İlişkili) oyun: Bu evrede çocuk, diğer çocuklarla birlikte oynar, ancak oyunun amacını paylaşmaz.
- İşbirlikçi oyun: Bu evrede çocuk, diğer çocuklarla birlikte oynar ve oyunun amacını paylaşır.
Parten’in Oyun Evreleri
Parten, oyunlarını katılım düzeyine göre altı evrede sınıflandırmıştır. Bu evreler, aşağıdaki gibi açıklanabilir:
Katılımsız davranış (Uğraşsız)
Bu evrede çocuk, oyuna katılmaz ve sadece çevresindekileri izler. Bu evre, 0-1 yaş arası çocuklarda görülür. Bu yaştaki çocuklar, çevrelerini tanımaya ve öğrenmeye odaklıdırlar. Oyunları, kendi vücutlarını keşfetme, nesneleri tanıma ve çevrelerindeki olayları gözlemleme gibi etkinliklerden oluşur.
Seyirci davranışı
Bu evrede çocuk, diğer çocukların oyununu izler ve bazen onlara katılabilir. Bu evre, 1-2 yaş arası çocuklarda görülür. Bu yaştaki çocuklar, diğer çocuklarla etkileşime girmeye başlarlar. Ancak, bu etkileşim genellikle sadece gözlemlemekle sınırlıdır.
Yalnız oyun
Bu evrede çocuk, kendi başına oyun oynar ve diğer çocuklarla etkileşime girmez. Bu evre, 2-3 yaş arası çocuklarda görülür. Bu yaştaki çocuklar, bağımsızlık kazanmaya başlarlar. Oyunları, kendi başlarına oynayabilecekleri ve kendi kuralları belirleyebilecekleri etkinliklerden oluşur.
Paralel oyun
Bu evrede çocuk, diğer çocuklarla aynı oyuncakları veya etkinlikleri kullanır, ancak birlikte oynamaz. Bu evre, 3-4 yaş arası çocuklarda görülür. Bu yaştaki çocuklar, diğer çocuklarla etkileşime girmeye devam ederler. Ancak, bu etkileşim genellikle sadece birlikte oyuncakları kullanmakla sınırlıdır.
Birlikte (İlişkili) oyun
Bu evrede çocuk, diğer çocuklarla birlikte oynar, ancak oyunun amacını paylaşmaz. Bu evre, 4-5 yaş arası çocuklarda görülür. Bu yaştaki çocuklar, diğer çocuklarla birlikte oyun oynamaya başlarlar. Ancak, bu oyunlar genellikle kısa sürelidir ve çocuklar genellikle kendi oyunlarını oynarlar.
İşbirlikçi oyun
Bu evrede çocuk, diğer çocuklarla birlikte oynar ve oyunun amacını paylaşır. Bu evre, 5 yaş ve üzeri çocuklarda görülür. Bu yaştaki çocuklar, işbirliği yapmayı ve ortak hedeflere ulaşmak için birlikte çalışmayı öğrenirler. Oyunları, genellikle karmaşık kurallara ve rollere sahip etkinliklerden oluşur.
Parten Oyun Evreleri ve Gelişim
Parten oyun evreleri, çocukların sosyal becerilerinin gelişimini yansıtır. Bu evreler, çocukların diğer çocuklarla nasıl etkileşim kuracaklarını öğrenmelerine yardımcı olur.
Katılımsız davranış ve seyirci davranışı evreleri, çocukların çevrelerini tanımaya ve öğrenmeye odaklandığı evrelerdir. Bu evrelerde çocuklar, diğer çocuklarla etkileşime girmeye başlarlar.
Yalnız oyun evresi, çocukların bağımsızlık kazanmaya başladığı evredir. Bu evrelerde çocuklar, kendi başlarına oyun oynamayı ve kendi kurallarını belirlemeyi öğrenirler.
Paralel oyun evresi, çocukların diğer çocuklarla etkileşime girmeye devam ettiği evredir. Bu evrelerde çocuklar, birlikte oyuncakları kullanmayı ve birlikte oynamayı öğrenirler.
Birlikte (İlişkili) oyun evresi, çocukların işbirliği yapmayı ve ortak hedeflere ulaşmak için birlikte çalışmayı öğrendiği evredir. Bu evrelerde çocuklar