SSD’ye Zarar Vermeden Kalıcı Olarak Silme (2022)

SSD diski bozmadan nasıl kalıcı olarak silinir? Bildiğiniz gibi SSD disklere sınırlı sayıda yeniden yazma işlemi yapılabiliyor.

HDD’yi kalıcı olarak temizlemek kolay ve bunu yapan birçok program var. Ama HDD’yi silen programlar SSD’nin ömrünü azaltıyor.

Peki ya SSD’yi tamamen sıfırlamak yani format atmak için güvenli bir yol var mıdır?

Güvenli Silme İşlemi SSD’ye Zarar Verir Mi?

Genel olarak hiçbir zaman SSD sürücüye herhangi bir bakım işlemi yapmamanız gerekiyor. Çünkü SSD diskler kendi kendisine yetecek şekilde tasarlandı. Bir takım algoritmalar ve çökmeye karşı güvenli önlemler sayesinde SSD diskin ömrünü maksimum seviyeye çıkarmak hedeflendi.

SSD Aşınma Seviyelendirme Nedir?

Üreticiler tarafından SSD diskin ömrünü uzatmak için depolanan verilerin SSD bloklarına dağıtılması işlemidir. Aslında SSD ile HDD arasındaki en temel farklardan biridir.

HDD disklerde dosyalar fiziksel lokasyonlarda manyetik olarak depolanır. İşlem sistemi dosyalara mekanik olarak ulaşır. Ama SSD tıpkı bir USB flash bellek gibi çalışır ve kapasitesi daha geniştir.

SSD sürücüler fiziksel diskteki lokasyonlara yazmak yerine verileri sunucu sistemi lokasyonlarına depolar. Ayrıca verileri yeniden karıştırıp tüm bloklara dağıtarak seviyelendirme yapar. Bu seviyelendirme ayrı bir dosya haritasına kaydedilir.

SSD TRIM Komutu Nedir ve Kullanmalı mıyız?

SSD cihazınız verileri sürekli taşıyarak seviyelendirmeyle uyum sağlar ve tüm blokların verileri eşit oranda aldığından emin olur.

İşte tam da bu nedenden dolayı HDD diski kalıcı silme programları beklendiği şekilde SSD disklerde çalışmaz.

SSD sürücüler dosya silmek için TRIM adı verilen özel komutlar kullanır.

TRIM komutları SSD diskin artık kullanmadığı blokları işaretler ve silme işlemi için hazırlar.

Yani işletim sisteminde bir dosyayı sildiğiniz zaman, TRIM komutları boş alanı yıkar ve yeniden kullanmak üzere hazırlar.

Neticede siz sürücüye sıfırlar ve birleri yazıyorsunuz fakat sürücü belleğine önemli miktarda yük bindiriyor.

Çünkü sürücü yeni gelen tüm verileri ihtiyaca bağlı olarak çeşitli bloklara yazıyor ve nereye yazdığınız sadece sürücünün kendisi biliyor. Dolayısıyla güvenli silme yani kalıcı olarak silme işlemi aslında boş yere bir sürü veriyi ekstradan yazmak zorunda kalarak SSD diske zarar veriyor.

SSD Disk Güvenli Bir Şekilde Kalıcı Olarak Nasıl Silinir?

Bunca şeyi okuduktan sonra eminim ki aklınızda şöyle bir soru var “o zaman ben SSD diski nasıl kalıcı olarak sileceğim?”.

Şanslıyız ki hala SSD diske zarar vermeden kalıcı silmek mümkün. Ama bunu tüm verileri sürücüden silerek yapmayacağız. Yani diski fabrika ayarlarına döndürmek yok.

Onun yerinde SSD diski temiz bir bellek durumuna resetleyeceğiz.

“Ata Secure Erase” isimli bir komut yardımıyla diskteki tüm yüklü elektronları yıkayıp tüm yüklü verileri unutmasını sağlayacağız.

Bu işlem SSD diske hiçbir şey yazmıyor. Onun yerine kullanımda olmayan yani boş olan SSD bloklarına bir voltaj yükselmesi uygular. Yani tüm boş blokları tek bir işlemde resetleyerek temiz hale getirir.

Ata Secure Erase komutu SSD diskiniz için program silme döngüsünü kullanır. Dolayısıyla ufak bir miktar aşınma seviyelendirmeye neden olur. Fakat geleneksel kalıcı silme programlarının yol açtığı hasara göre bu ufak hasar hiç önemli değil.

Üretici firmanın araçlarını kullanarak SSD diski silin

Birçok üretici firma ürettiği SSD diskler için yönetim yazılımları sunar. Bu yazılımlar genellikle bir güncelleme aracı, bir kalıcı silme aracı ve belki bir de sürücü klonlama seçeneği içerir. Aşağıdaki listede birçok ünlü SSD markasının yazılımlarını bulabileceğiniz bağlantılar paylaştık.

Kısacası SSD diski silmek için ilk önceliğiniz üreticinin sunduğu bu yazılımları kullanmak olmalı.

Fakat bazı üreticiler hazırladığı yazılımlarda “Ata Secure Erase” seçeneğine yer vermez. Dahası sizin SSD modeliniz bu komutu desteklemeyebilir. Eğer durum buysa, okumaya devam edin.

Parted Magic programıyla SSD sürücüyü güvenli silme

SSD üreticiler güvenli silme için özel bir yazılım geliştirmiş bile olsa, birçok uzman Parted Magic adlı bir yazılımı kullanmayı önerir.

Although the SSD manufacturer tool may come with a secure erase tool, many experts advise using Parted Magic instead. Aslında USB onarım aracıdır.

Parted Magic ile her türlü disk silme ve disk bölümlerini yönetme işlemleri gerçekleştirebilirsiniz.

Şuan için SSD diskleri güvenli olarak silmek amacıyla bulabileceğiniz en iyi program olduğunu söyleyebiliriz.

Şuan için fiyatı 11 dolar fakat tek bir ödemeyle ömür boyu lisans sahibi oluyorsunuz.

Parted Magic önyüklenebilir bir araçtır yani USB belleğe kopyalayarak bilgisayarı USB’den önyükleme yapacak şekilde çalıştırmanız gerekiyor.

Parted Magic programını bu linkten indirin ve ücretsiz olan Unetbootin adlı programı kullanarak yerleştirilebilir (mountable) bir USB sürücü oluşturun.
Sürücüyü önyükleyin ve ilk seçenek olan Default Settings‘i seçin.
Önyükleme bitince şu adımları takip edin: Start (bottom-left) > System Tools > Erase Disk
Şu seçeneği seçin: Internal:Secure Erase command writes zeroes to entire data area
Sonrasında silmek istediğiniz sürücüyü seçin.
Eğer sürücü için “frozen (dondu)” uyarısı alırsanız, Sleep yazan butona basın ve en baştan bu işlemi yeniden yapın. Ta ki bir sonraki adıma geçene kadar devam edin.
Eğer sürücünüz parola isterse, parola alanını olduğu gibi bırakarak devam edin.
Ardından riskleri okuyup anladığınızı ve onayladığınızı onaylamak için Yes yazan butona basın. Böylece SSD sürücüsü silinecek.

PSID Revert Yöntemiyle SSD Diski Silme

Physical Security ID (PSID) Revert tersinme işlemiyle kriptolojik olarak etkili bir biçimde SSD diskin içeriğini silebilir. Ama bu yöntem yalnızca dolu disk şifreleme nedeniyle güvenli silme işlemi gerçekleştirilemediği durumlarda kullanılır.

PSID Revert işlemi tüm sürücüyü tamamen temizler. Ayrıca bu işlemi sürücü donanımsal olarak şifrelendiği ama üçüncü taraf bir yazılımla şifrelenmediği durumlarda kullanabilirsiniz.

Google’da sürücünüzün modelini yazıp yanına PSID Revert yazarak aratın. Böylece SSD diskinizin PSID Revert işlemini destekleyip desteklemediğini anlayabilirsiniz.

Önemli Not: Bu yazı Google Gemini yapay zekası tarafından otomatik olarak oluşturulmuştur ve hatalı bilgiler içerebilir. Düzeltmek için iletişim sayfamızdaki formdan veya yine iletişim sayfamızda bulunan eposta adresi yoluyla bizimle iletişime geçebilirsiniz. Hata varsa hemen düzeltilmektedir.