Verilmeyen Eksileni Bulma
Çıkarma işlemi, iki sayının birbirinden farkının bulunmasıdır. Çıkarma işleminde kullanılan terimler eksilen, çıkan ve farktır. Eksilen, çıkarılan sayıdır. Çıkan, çıkarılan sayıdan daha küçük olan sayıdır. Fark, eksilen ile çıkanın arasındaki farktır.
Verilmeyen eksileni bulma, bir matematik probleminde eksilen verilmediğinde, bu sayıyı bulma işlemidir. Verilmeyen eksileni bulmak için çeşitli yöntemler kullanılabilir.
Yöntem 1: Taç Yöntemi
Taç yöntemi, verilmeyen eksileni bulmanın en kolay yöntemlerinden biridir. Bu yöntemde, eksilen ve çıkan sayılar bir taç şeklinde yazılarak, fark değeri taç şeklinin ortasına yazılır. Ardından, eksilen ve çıkan sayılar arasındaki ilişkiyi gösteren formül kullanılarak eksilen bulunur.
Taç Yöntemi ile Verilmeyen Eksileni Bulma Formülü:
Eksilen = (Fark * Çıkan) / (Çıkan - Eksilen)
Örnek:
10 – x = 5
Taç şekli:
x
10
5
Formül:
x = (5 * 10) / (10 - x)
Çözüm:
x = (50) / (10 - x)
x = 50 - 5x
6x = 50
x = 50 / 6
x = 8.33
Bu örnekte, eksilen değeri taç şeklinin ortasına yazılan fark değeri ile çıkan sayının çarpımına bölünerek bulunur. Bulunan değer 8.33’tür.
Yöntem 2: Basamak Değeri Yöntemi
Basamak değeri yöntemi, verilmeyen eksileni bulmanın bir diğer yöntemidir. Bu yöntemde, eksilen ve çıkan sayıların basamak değerleri toplanarak, fark değeri ile karşılaştırılır. Eksilen değeri, fark değerinden küçükse, eksik basamak değeri eksilen sayısına eklenerek bulunur.
Örnek:
10 – x = 5
Basamak değerleri:
10 / 100
x / 100
5 / 100
100 + x = 500
x = 500 - 100
x = 400
Bu örnekte, eksilen ve çıkan sayıların basamak değerleri toplanarak 600 elde edilir. Fark değeri olan 500’den küçük olduğu için, eksik basamak değeri olan 100 eksilen sayısına eklenerek bulunur. Bulunan değer 400’dür.
Yöntem 3: Denklem Kurma Yöntemi
Denklem kurma yöntemi, verilmeyen eksileni bulmanın bir diğer yöntemidir. Bu yöntemde, eksilen ve çıkan sayılar bir denklemde ifade edilerek, eksilen bilinmeyen bir değişken olarak gösterilir. Ardından, denklem çözülerek eksilen bulunur.
Örnek:
10 – x = 5
Denklem:
10 - x = 5
Çözüm:
x = 10 - 5
x = 5
Bu örnekte, eksilen ve çıkan sayılar bir denklemde ifade edilerek, eksilen bilinmeyen bir değişken olarak gösterilmiştir. Ardından, denklem çözülerek eksilen 5 olarak bulunmuştur.
Verilmeyen eksileni bulmanın en uygun yöntemi, problemin özelliklerine göre değişebilir. Basit problemlerde taç yöntemi veya basamak değeri yöntemi kullanılabilir. Daha karmaşık problemlerde ise denklem kurma yöntemi daha uygun olabilir.
Verilmeyen eksileni bulma ile ilgili bazı pratik bilgiler:
- Çıkan sayının 10’dan küçük olduğu durumlarda, taç yöntemi veya basamak değeri yöntemi kullanılarak eksilen kolayca bulunabilir.
- Çıkan sayının 10′