Sürelerin bölümlere ayrılmasıyla oluşan zaman, gün, ay ve yıl gibi kavramlardan oluşur. Hafta, günlerin birleşmesiyle oluşurken, gün ise saat, dakika ve saniyelerle ölçülür. Zaman, soyut bir kavramdır ve çocukluk, gençlik ve yaşlılık gibi bölümlere de ayrılabilir. Zamanla ilgili olarak kullanılan dem, çağ süre, devir ve vakit gibi kelimeler de eş anlamlıdır. Kültürümüzde zaman, genellikle çalışkanlık, tembellik ve pişmanlık gibi kavramlarla ilişkilendirilir.
İnsanlık tarihi boyunca zaman kavramı büyük bir ilgi odağı olmuştur. İlk insanlardan bu yana, bu kavramın ne olduğunu anlamak ve açıklamak insanlar için temel bir sorun olmuştur. Atalarımızın zamanla ilgili sözleri ise, kültürümüzde önemli bir yer tutmuştur ve geçmişten günümüze kadar değerini korumuştur.
Zamanın sonsuz bir oluşum olduğu bilinmektedir ve insanlar her zaman onun üzerinde düşünmüştür. Toplumumuzda kullanılan zaman ile ilgili atasözleri, bu kavramın önemini vurgulamaktadır. Bunlar arasında farklı örnekler bulunmakta ve hayatımızın her alanında kullanılmaktadır.
Sözgelimi, günlük hayatımızda da kullanılan zaman ile ilgili deyimler ve atasözleri yanı sıra, bazı özdeyişler de vardır. Zamanın önemi ve değeri üzerine yapılmış bu sözler, kültürümüzün bir parçası haline gelmiştir ve hayatımızda önemli bir rol oynamaktadır.
Zamanla ilgili atasözleri, deyimler ve anlamları ise şöyledir:
Atasözleri:
1- Vakit nakittir: Zamanını iyi kullanan kişiler hem maddi hem de manevi yönden kazançlı çıkarlar.
2- Sakla zamanı gelir zamanı: Geleceği düşünerek hareket etmek ve tutumlu olmak önemlidir.
3- Zaman her şeyin ilacıdır: İnsan, yaşadığı acı olayları zamanla unutur. Bu nedenle zaman, her şeyin ilacı olarak görülür.
Deyimler:
1- Zamana bırakmak: Anlamı, şu an için çözümü olmayan meseleleri sonraya bırakmaktır.
2- Vakit öldürmek: Anlamı, beklenen kişi gelene kadar bir şeylerle oyalanmaktır.
3- Zaman kazanmak: Anlamı, kişinin bir şeyi yerine getirmek için karşı taraftan zaman istemesidir.
4- Vadesi dolmak: Anlamı, ecel zamanının gelmesi ve ölümü ifade eder.
5- Zamanlı zamansız: Anlamı, bir işin çok aceleci davranılması ya da işi yapmak için geç kalınmasıdır.
6- Zaman kaybetmek: Anlamı, kişinin boş şeylerle uğraşması ve hiçbir şey kazanamamasıdır.
7- Zaman ayırmak: Anlamı, bir şeyi yapmak ya da incelemek için zaman harcamaktır.
8- Zaman bulamamak: Anlamı, çok meşgul olmak ya da ilgilendiği şeylere zaman ayıramamak olarak iki farklı anlamı vardır.
Zaman ile İlgili Atasözleri Deyimler Özdeyişler Sloganlar Hadisler ve Ayetler
- Zaman sana uymuyorsa sen zamana uy.(Burada mesela hiç vaktin kalmadıysa o zaman hızlı ve acele davran ki zamana yetiş)
- Acele giden ecele gider.(Hızlı sonuç alabilmek için acele edersen kötü sonuç alırsın)
- Aç aman bilmez,çocuk zaman bilmez.(Açlık hiç bir şeyle geçirilemez,çocukda bir şey istedi mi ondan vazgeçmez,ister.)
- Vakit nakittir.(Zaman boşa harcanmamalı,zamanımızı iyi yönetmeliyiz.
- Ağac yaşken eğilir.(Eğerki birşeyi önceden öğrenirsek,ileride bu konuda daha başarılı oluruz.
Atasözü nedir, özdeyiş nedir, deyim nedir ve aralarındaki farklar nelerdir?
Atasözü, toplumda yaygın olarak kullanılan ve nesilden nesile aktarılan kısa ve özlü sözlerdir. Genellikle bir olayı, durumu veya davranışı örnekleyen, genel bir öğüt veya tavsiye veren sözlerdir.
Özdeyiş ise, benzer şekilde kısa ve özlü bir sözdür, ancak atasözü gibi toplumda yaygın bir kullanımı yoktur. Özdeyişler daha çok belli bir kişinin veya küçük bir grup insanın kullandığı sözlerdir. Özdeyişler, bir durumu veya olayı özetleyen, bir düşünceyi ifade eden veya bir tavsiye veren kısa sözlerdir.
Deyimler ise, kelimelerin kelime anlamlarının ötesinde bir anlam taşıyan sözlerdir. Kelimelerin bir araya gelerek oluşturduğu bir ifadeyle bir durumu, olayı veya düşünceyi özetleyen, genellikle mecazi anlamlar içeren sözlerdir. Örneğin, “elini taşın altına koymak” deyimi, gerçek anlamı “taşın altına elini koymak” olmasına rağmen, mecazi olarak bir işe katkıda bulunmak, sorumluluk almak anlamında kullanılmaktadır.
Bu üç söz türü arasındaki farklar şöyle özetlenebilir: Atasözleri genellikle toplumun tamamı tarafından kullanılırken, özdeyişler daha spesifik bir grup veya kişiye aittir. Deyimler ise, kelimelerin kelime anlamlarının ötesinde bir anlam taşıyan sözlerdir.